گرچه با هیاهویی که از مدتها قبل برای افزایش وام مسکن و باز شدن دست متقاضیان به پا شده بود به نظر می رسید که شرایط مطلوب تری نسبت به وام قبلی (35 میلیون تومانی) فراهم شده و قدرت خرید را افزایش دهد، اما با وجودتصویب دو وام در سقف های 80 و 60 میلیون تومان اوضاع آنطور که مردم انتظار داشتند پیش نرفت.
شورای پول و اعتبار در حالی پای بانکهای تجاری که سالها بود از پرداخت وام مسکن منع شده بودند را مجدد به اعطای این تسهیلات باز کرد و به آنها اجازه داد تا سقف 60 میلیون تومان به تناسب شرایط جغرافیایی و جمعیتی وام مسکن بپردازند، اما این مصوبه در عمل توقعات را پاسخ نداد هر چند که ظاهرا خوشایند بوده و به نظر می رسید گام های جدی تری برای وام دهی در بخش مسکن برداشته شده است.
این در حالی است که به اذعان مقامات بانک مرکزی بانکها در حال حاضر منابع کافی در اختیار ندارند که بتوانند نسبت به پرداخت وام 60 میلیونی اقدام کنند و باید به مرور زمان با تامین منابع سهمی را هم برای این تسهیلات در نظر بگیرند در عین حال که همتی-رییس شورای هماهنگی بانکها- نیز به صراحت اعلام کرده است که بانکها منابعی برای پرداخت وام 60 میلیونی مسکن ندارند.
اکنون با گذشت حدود سه ماه از تصویب وام 60 میلیونی مسکن می توان گفت که به غیر از بانک مسکن، در هیچ شعبه ای از هیچ بانکی حتی یک فقره هم وام مسکن یافت نمیشود و متقاضیان باید همچنان به وام 35 میلیون تومانی مصوب سال 1392 برای خرید خانه اکتفا کنند.
برخی مدیران بانکی عنوان می کنند که نه تنها به شعب بانک مربوطه بلکه به هیچ بانک دیگری هم بخشنامه ای در رابطه با وام 60 میلیونی ابلاغ نشده است. به گفته آنها وقتی که شبکه بانکی در تامین مالی بخش های تولیدی هم با مشکل مواجه است نباید پرداخت وام های خارج از تخصص بانکهای تجاری را توقع داشت.
آنها عنوان می کنند که با اوضاع موجود مالی در بانکها و احتمال افزایش معوقات با پرداخت وام های این چنینی به دلیل اقساط سنگین ، از قبل هم قابل پیش بینی بود که مصوبه وام 60 میلیونی تومانی مسکن نمی تواند به راحتی در بین بانکها پا گرفته و پاسخگوی مردم باشد.
در حالی که بعد از مصوبه اردیبهشت ماه امسال بارها از سوی مدیران بانک مرکزی اعلام شد که شرایط مناسبی برای تسهیلات دهی در بخش مسکن مهیا شده است اخیرا رییس کل بانک مرکزی خیال متقاضیان وام 60 میلیونی را راحت کرد و گفت که “منظور از تصویب وام 60 میلیون تومانی این نبوده که بانکها به یکباره شروع به پرداخت آن کنند”!
سیف توضیح داد که با محدودیت منابع بانکی که در نظام بانکی وجود دارد قابل پیشبینی خواهد بود که زمانی طی خواهد شد تا بانکها خود را برای پرداخت چنین وامی آماده کنند. وی البته این را هم گفته که برخی بانکها مقدمات پرداخت وام 60 میلیونی را آماده و آن را آغاز خواهند کرد.
اما در کنار وام 60 میلیون تومانی مختص بانکهای تجاری از سویی دیگر وام 80 میلیون تومانی مسکن در قالب صندوق پس انداز مسکن به تصویب رسید که با وجود شروع ثبت نام برای پرداخت در بانک مسکن، آنقدر شرایط مختلفی برای متقاضی دارد که میزان درخواست آن را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد، موضوعی که البته رییس کل بانک مرکزی نیز آن را تایید کرده و اعلام می کند که” پیشبینی میکردیم وام 80 میلیونی با هجوم مردم مواجه نشد و همه چیز طبق برنامه پیش رفت چرا که با توجه به میزان اقساط و شرایط تعیین شده گروههای خاصی میتوانستند برای دریافت این وام اقدام کنند که در حال انجام است”!
به هر حال شرایط به گونه ای برای دو وام مصوب مسکنی پیش رفته که تاکنون نتوانسته انتظار متقاضیان وام مسکن را بر طرف کند و می توان گفت که وام 35 میلیون تومانی خرید اعطایی بانک مسکن گرچه در مقابل هزینه خرید خانه ارزش قابل توجهی ندارد ولی همچنان در صدر انتخاب مردم قرار دارد. این در حالی است که حتی اگر پرداخت تسهیلات 60 میلیون تومانی در بانکهای تجاری هم آغاز شود سطح اقساط آن آنقدر قابل توجه است که به مانند وام 80 میلیون تومان درخواست کننده زیادی نداشته باشد.