شکستگی مچ دست

وقتی به هر دلیل انسان زمین بخورد، دست  نخستین حائل و حامی بدن است که با تماس با زمین تمام وزن بدن را باید تحمل کند و سنگینی وزن و ناگهانی‌بودن فشار منجر به شکستگی سراستخوان ساعد (زنداعلی) در مچ دست می‌شود. این شکستگی در اوایل زمستان و همراه با یخ‌زدن زمین و به‌ویژه در کودکان و خانم‌های مسن بیشتر دیده می‌شود. در این حالت مچ دست ورم می‌کند و کاملا دردناک می‌شود و در صورت جابجایی استخوان، تغییر شکل واضح به‌وجود می‌آورد. این شکستگی و میزان جابجایی در عکس (رادیوگرافی) به سهولت دیده می‌شود. شکستگی پس از جاانداختن(با بی‌حسی موضعی و یا بیهوشی عمومی) گچ گرفته می‌شود. گچ از کف دست تا نزدیک آرنج را می‌پوشاند. درصورت مطلوب‌بودن وضعیت استخوان در عکس، پس از گچ‌ بیمار مرخص و روز بعد مجددا معاینه می‌شود. این گچ معمولا پنج هفته بعد برداشته می‌شود. درطول این زمان بیمار باید مرتبا انگشتان، آرنج و شانه خود را حرکت دهد تا از سفت‌شدن مفاصل جلوگیری شود.عوارض این شکستگی خوشبختانه نادر است. چون شکستگی‌ بیشتر در بانوان مسن که دچار پوکی استخوان هستند، به‌وجود می‌آید. ممکن است خوب جوش نخورده و سبب تغییر شکل مچ دست شود، ولی خوشبختانه این عارضه بدون درد است و مشکلی برای حرکات بیمار ایجاد نمی‌کند. گاهی عصب بزرگ دست که مجاور محل شکستگی است، تحت‌فشار قرار می‌گیرد و سبب بروز بی‌حسی در انگشتان می‌شود. در موارد شدید لازم است عصب به کمک عمل جراحی آزاد و فشار از روی آن برداشته شود.
شکستگی مفصل ران (سراستخوان ران)
شکستگی مفصل ران در افراد مسن به‌ویژه بانوان که در این سن دچار پوکی‌استخوان هستند، بیشتر دیده می‌شود. اکثر این شکستگی‌ها در منزل و پس از یک لغزیدن و یا زمین‌خوردن ساده به‌وجود می‌آید.
اهمیت اجتماعی و اقتصادی این شکستگی‌ بیش از تمام موارد دیگر است. زیرا این عارضه بیشتر در افراد مسن که به‌ هر صورت نیاز به مراقبت دارند، اتفاق می‌افتد و با ایجاد آن و ناتوانی کامل شخص، وظیفه نگهداری آنها بسیار دشوارتر می‌شود و مدت‌ها نیاز به مراقبت دائمی و جابجایی خواهند داشت. نزدیک یک‌چهارم بیماران بخش ارتوپدی به این عارضه دچارند و به ماه‌ها مراقبت و فیزیوتراپی نیاز دارند. شکستگی سراستخوان ران معمولا با عمل جراحی و گذاشتن میخ فلزی درمان می‌شود، با این کار بیمار می‌تواند از روز پس از عمل با کمک دیگران شروع به راه‌رفتن کند و از عوارض وخیم بی‌حرکتی مانند بروز لخته در سیاهرگ‌ها، ورم پا، عفونت کلیه، سفت‌شدن مفاصل و پوکی‌استخوان‌ها جلوگیری شود.بیمارانی که قبل از عمل به‌طور مستقل زندگی می‌کرده‌اند، می‌توانند به وضع سابق برگردند. در مواردی که بیمار قبل از عمل در مرز خودکفایی و نیاز به کمک بوده ، شکستگی ممکن است نقش پرکاه اضافی را بازی کند که کمر شتر را می‌شکند. در این موارد بیمار ممکن است به‌طور دائم نیاز به مراقبت و کمک داشته باشد. مرگ‌ومیر ٦ماهه پس از شکستگی ران حداقل ١٠درصد و بیشتر به‌دلیل از کارافتادن اعضای مختلف بدن است که گاهی شکستگی موجب بروز پی‌درپی آنها می‌شود.به‌هرصورت فامیل و خانواده باید به این نکته و وخامت روند این نوع شکستگی آگاهی داشته باشند.
منبع : کتاب  « درباره جراحی چه می دانید ؟»

179/