مسئله کودتا برای نامزدهای آمریکا
صادق زيباكلام/ استاد دانشگاه: آنچه كه در اين روايت خالي است پرداختن به اين قضيه است كه اصلا كودتاي 28 مرداد چگونه اتفاق افتاد؟ اينطور نبود كه مردم صبح روز كودتا از خواب برخيزند و ببينند كه تانكها، سربازها و نطاميان برسرچهارراهها ايستاده اند و عوامل كودتا راديو،كاخ نخست وزيري و ادارات دولتي را گرفتهاند و اولين اعلاميه كودتا ساعت هفت يا هشت صبح قرائت شده و مقررات حكومت نظامي اعلام شده است و باقي ماجراها. قضيه اصلا از اين قرار نبوده است.صبح روز 28 مرداد از ساعت حدود هشت صبح دستههايي كه چندصدنفر هم نميشدند در جنوب شهر تهران جاويدشاه گويان به سمت خيابانهاي اصلي تهران ميآمدند.كسي هم خيلي به اينها محل نميگذاشت زيرا آن روزها تهرات تب آلود بود و كسي هم خيلي به اينها اعتنا نميكرد ولي از ساعت حدود 10صبح به بعد به طور ناگهاني تعداد اينها به چندين هزار نفر رسيده بود و بهطوري پيش رفت كه ساعت يك بعد از ظهر به نظر ميرسيد تمام جمعيت تهران ريختهاند در خيابان.
يك سوال خيلي ساده كه در اين 62سال از خودمان نپرسيدهايم اين است كه طرفداران دكتر مصدق از ساعات ابتدايي صبح كه ميديدند دارد كودتا ميشود كجا بودند؟ آيت ا.. كاشاني كه ميگويد به دكترمصدق نامه نوشته و به او هشدار داده است كه سرلشکر زاهدي دارد اقدام به كودتا ميكند، خود چرا اقدامي براي جلوگيري از كودتا نكرد؟ كه به مردم هشدار دهد زاهدي دارد كودتا ميكند. طرفداران مصدق و آيتا…كاشاني و نواب صفوي كجا بودند؟ خود نواب صفوي كجا بود؟مجاهدين اسلام كجا بودند و غيره.واقعيت اين است كه سوالات و ابهامات زيادي وجود دارد كه هنگام ملي شدن صنعت نفت، مليگرایان كجا بودند؟
62 سال است كه به اين سوال كليدي پاسخ ندادهايم و هروقت حرف كودتا شده است گفتهايم آمريكا و انگليس.اين از مشكل ما! اما در آمريكا هم همين مسئله وجود دارد در آن كشور هم عدهاي از سياستمداران كمي پختهتر معتقدند اگر كودتاي سال 32 اتفاق نميافتاد اين بغض و كينه تاريخي ميان ايرانيان و آمريكا به وجود نمیآمد و معتقدند كه هر سياست نادرست و ناجوري كه محمدرضا پهلوي از فاصله كودتا تا انقلاب اسلامي انجام داد ايرانيان آن را به پاي كودتا بنويسند و در اين ميان بعضي از جريانات سياسي آمريكا بعضي ديگر از جريانات اين كشور را مسئول اين آمريكا ستيزي ايرانيان ميدانند و ميگويند كه به هرحال ما هم در اين آمريكا ستيزي بي نقش نبودهايم و بههرحال بايد اين زخم تاريخي ميان تهران و آمريكا سامان پيدا كند.بعضي از سياستمردان آمريكايي معتقدند كه تندروها و جريانات راديكال روي تبل آمريكا ستيزي بكوبند و احتمالا اگر هم اين كودتا نبود اين جريانات بهانه ديگري برا ي دستاويز شدن به آن براي دشمني با آمريكا مييافتند .
این مسئله باید حل شود كه چرا در ايران آمريكا ستيزي بدل به شعار اصلي شده است؟ بنابراين چون اين مسائل همچنان در ايران و آمريكا لاينحل مانده است ما شاهد آن هستيم كه در انتخابات ، دعواهاي سياسي و مسائل ديگر ماجراي كودتاي 28 مرداد مطرح ميشود.من معتقدم تا زماني كه اين قضيه كودتا يك بار و براي هميشه مورد بررسي جدي قرار نگيرد و نقش ايرانيان و نقش آمريكا، انگليسيها و غيره در كودتا روشن نشود اين طعم چركين بهبود نمييابد و همچنان جريانات مختلف از آن بهرهبرداري خواهند كرد.
179/