موبنا – دریاچه هیلیر صورتی معروف استرالیا یک برکه رمزآلود است. این دریاچه در سال ۱۸۰۲ توسط یک جستجوگر نیروی دریایی سلطنتی انگلیس کشف شد.
دریاچه هیلیر در نزدیکی ساحل جزیره “میدل”(Middle) در جنوب استرالیای غربی واقع شده است.
اینکه دقیقا چه چیزی سبب می‌شود که این دریاچه صورتی باشد، هنوز مورد بحث است. اما احتمالا مربوط به میکروارگانیسم‌هایی است که در این دریاچه خانه دارند.
این دریاچه امروزه یکی از ذخایر حفاظت شده طبیعی است، اما می‌توان تحت شرایط خاصی از آن بازدید کرد و بهترین روش نیز، بازدید هوایی است.
چرا دریاچه هیلیر صورتی است؟
علت دقیق رنگ صورتی دریاچه هیلیر کاملا شناخته شده نیست. اکثر دانشمندان بر این باورند که این احتمال وجود دارد که مربوط به وجود یک گونه خاص از ریزجلبک موسوم به “Dunaliella Salina” باشد.
این میکروارگانیسم‌های فتوسنتزکننده عاشق نمک، با استفاده از سایر قسمت‌های طیف نور مرئی، به جز فرکانس‌های نارنجی/قرمز، انرژی تولید می‌کنند.
Dunaliella Salina قادر به تحمل غلظت نمک بسیار بالا از ۰.۲ درصد تا ۳۵ درصد است.
این مخلوقات کوچک رنگدانه کاروتنوئید و بتا-کاروتن(که در هویج یافت می‌شود) تولید می‌کنند که تصور می‌شود باعث رنگ‌آمیزی جالب این دریاچه شده‌اند.
همچنین مقدار زیادی از باکتری‌های هالوفیل(halophilic) و آرکایا(archaea) در پوسته‌های نمکی دریاچه وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد ظاهر جالب دریاچه شود.
این میکروارگانیسم‌های غیر جلبک همچنین یک رنگدانه کاروتنوئیدی مشابه را در غشای سلولی خود تولید می‌کنند که عامل اصلی یا عامل تعیین‌کننده رنگ‌آمیزی کلی دریاچه است.
دو مطالعه بزرگ روی این دریاچه انجام شده است. محققان با استفاده از تجزیه و تحلیل این مطالعات، این میکروارگانیسم‌ها را پیدا کرده‌اند.
به نظر می‌رسد باکتری‌ها و آرکایاها اکثریت حجم دریاچه را تشکیل می‌دهند که دریاچه‌های نمکی مانند هیلیر را به وجود می‌آورند. به همین دلیل است که رنگ دریاچه ترکیبی از عوامل متاثر از این میکروارگانیسم‌ها است.
دریاچه هیلیر تنها دریاچه صورتی در جهان نیست، یک دریاچه معروف دیگر در سواحل سنگال موجود است که به نام دریاچه رتبا(Retba) معروف است.
این دریاچه در خط پایان مسابقات جاده رالی داکار بود و اغلب برای استحصال نمک توسط روستاییان محلی استفاده می‌شود.
رنگ دریاچه رتبا به خصوص در فصل خشکی (بین ماه‌های نوامبر و ژوئن) واضح است و در فصل‌های بارانی کمتر مشخص است.
در اینجا نیز همان گونه از میکروجلبک‌ها در آب غالب هستند که تصور می‌شود موجب ظاهر مشابه این دریاچه با دریاچه هیلیر باشد.
آیا شنا کردن در دریاچه هیلیر امن است؟
با توجه به سایت رسمی دریاچه هیلیر، این دریاچه کاملا برای شنا امن است. با وجود رنگ صورتی این دریاچه، آب آن شفاف و سالم است و به شما یا پوست شما آسیب نمی‌رساند.
جلبک‌ها نیز کاملا بی‌ضرر هستند، اما نوشیدن آب آن به دلیل غلظت نمک، قدغن است.
با این وجود، بازدید از دریاچه به دلیل واقع بودن در یک منطقه حفاظت شده، بسیار دشوار است و بهترین راه برای دیدن آن، بازدید از آسمان است که در آن شما می‌توانید رنگ صورتی روشن آن را در مقایسه با جنگل‌های اطراف و اقیانوس هند به وضوح ببینید.
دریاچه هیلیر در حال حاضر و در درجه اول، یک جاذبه توریستی است، اما زمانی برای استحصال نمک استفاده می‌شده است.
چه کسی دریاچه هیلیر را کشف کرد؟
دریاچه هیلیر اولین بار در سال ۱۸۰۲ توسط یک دریانورد و نقشه‌کش بریتانیایی به نام “متیو فلیندرز” کشف شد.
در ژانویه همان سال، او به ساحل رفت و و به بالاترین قله در جزیره‌ای که امروز به نام او نامگذاری شده، صعود کرد.
وی در یادداشت‌هایش نوشته که در ابتدای ورودش به این ساحل، از دیدن این دریاچه کوچک به رنگ گل رز، شگفت‌زده شده است.
او تصمیم گرفت نام هیلیر را به احترام یکی از خدمه کشتی به نام “ویلیام هیلیر” که پس از ورود به این سواحل، بر اثر اسهال خونی درگذشته بود، بر روی دریاچه بگذارد.
هنگامی که خدمه برای بررسی به سمت ساحل رفتند، دریافتند که آب دریاچه به اندازه آب دریای مرده شور است.
کاپیتان فلیندرز در یادداشت خود می‌نویسد: در قسمت شمال شرقی، یک دریاچه کوچک به رنگ یک گل رز بود که آب آن، همانطور که توسط آقای تیستل بازدید شد، به شدت با نمک اشباع شده بود و حتی مقداری از آن در نزدیکی ساحل این دریاچه، کریستال شده بود.
آیا آب دریاچه هیلیر قابل نوشیدن است؟
مانند هر آب شور دیگری، توصیه نمی‌شود آب دریاچه هیلیر را بنوشید، چرا که نوشیدن آب شور، می‌تواند باعث آسیب جدی به بدن شود.
نمک زیاد در جریان خون، موجب فشار جدی بر توانایی طبیعی بدن شما برای تثبیت میزان سدیم و کلرید می‌شود. غشای سلولی، اگر چه در جلوگیری از جریان یافتن نمک به سلول‌ها خوب عمل می‌کند، اما غیر قابل نفوذ هم نیست.
آب نمی‌تواند در سلول‌های شما محصور شود و در شرایط پر نمک، فرایند گذرندگی آب از داخل سلول انجام می‌شود تا ناپایداری غلظت را اصلاح کند.
این کار، سلول‌های بدن شما را منقبض می‌کند و کلیه‌های شما تلاش می‌کنند با ایجاد ادرار برای حذف بیش از حد سدیم، مشکل را حل کنند.
با این حال، آنها تنها در شرایطی می‌توانند این کار را انجام دهند که ادرار کم‌نمک‌تر از آب شور باشد و می‌تواند منجر به از دست دادن آب بیشتری نسبت به آبی که نوشیده شده، شود و بدن به سرعت دچار کم‌آبی شود.
این‌ها همه با فرض این است که وجود میکروارگانیسم‌های موجود در آب دریاچه هیلیر بی‌خطر باشد.. اگر چه اکثر آنها بی‌ضرر هستند، اما این احتمال وجود دارد که چیزی بسیار ناخوشایند نیز حاصل شود.
منبع: ایسنا
