عبده تبریزی: تک‌نرخی شدن ارز در ایران همچنان دور از دسترس است
عبده تبریزی اقتصاد دان در همایش «تامین مالی در دولت چهاردهم» به تحلیل شرایط اقتصادی و چالش‌های سیاست‌های ارزی پرداخت و با اشاره به تفاوت ۱۸ درصدی قیمت ارز در بازار توافقی و نرخ غیررسمی بیان داشت: در شرایط کنونی، تک‌نرخی شدن ارز ممکن نخواهد بود.
به گزارش به‌روزترین‌ها؛ حسین عبده تبریزی اقتصاددان و استاد دانشگاه در همایشی با موضوع «تامین مالی در دولت چهاردهم» به چالش‌های پیش روی نرخ ارز و استراتژی‌های اقتصادی کشور و راه‌اندازی بازار توافقی ارز پرداخت و گفت: تفاوت ۱۸ درصدی میان قیمت ارز در این بازار و نرخ ارز غیررسمی وجود دارد، که نشان‌دهنده عدم همگرایی کامل قیمت‌های متعدد ارز است.
وی به تغییر سیاست‌های بانک مرکزی اشاره کرد و افزود: در سال گذشته، بانک مرکزی اقدام به افزایش نرخ سود سپرده‌ها از ۲۳ درصد به ۳۰ درصد برای اوراق گواهی کرد. درحالی‌که برخی مسئولان دولتی مانند وزیر اقتصاد وقت با این تصمیم مخالف بودند، بانک مرکزی بر این باور بود که این اقدام محاسن خود را دارد و بر همه موارد تسری داده نخواهد شد. این افزایش ناگهانی در نرخ سود منجر به فشاری مضاعف بر بازار سرمایه شد.
به گفته عبده تبریزی، بازگشت به نرخ‌های سود قبلی با توجه به شرایط جدید اقتصادی امکان‌پذیر نبود. وی یکی از راه‌حل‌های موجود را بهره‌وری از ساختار نرخ‌های جدید معرفی کرد که می‌تواند به بهبود وضعیت بانک‌ها کمک کند و مانع از توزیع رانت تسهیلاتی شود.
فشار تورمی و چالش‌های بانک‌ها در مواجهه با نرخ‌های سود بالا
این استاد دانشگاه همچنین به نرخ کنونی تورم که بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است، اشاره کرد و اعلام کرد: کاهش ناگهانی این نرخ به ۲۲ درصد فشار زیادی بر بانک‌ها وارد می‌کند. این وضعیت توجه‌ها را به سمت بازار سرمایه جلب کرده و چالش‌های وام‌دهی، به خصوص در بخش مسکن، را بیش از پیش نمایان ساخته است.
وی همچنین به دیگر دلایل عدم امکان دسترسی به تک‌نرخی شدن ارز تاکید کرد: نرخ‌های گران پول به جای اینکه به بخش‌های تولیدی بروند، بیشتر به بخش‌های بازرگانی و مصرفی هدایت می‌شوند و این مسئله ناشی از محدودیت‌های پیش روی تولید است. بنابراین ضروری است که این موانع برداشته شود تا امکان دریافت وام برای بخش تولید فراهم شود.
عبده تبریزی به موضوع عدم امکان برای تک‌نرخی شدن ارز پرداخت و بیان کرد: تجربه دولت سیزدهم نشان داده، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فشار زیادی بر مردم وارد کرد. با این حال، دولت تصمیم گرفت بازار توافقی ارز را راه‌اندازی کند. با وجود این، هنوز ۱۸ درصد تفاوت در نرخ این بازار با نرخ‌های غیررسمی وجود دارد.
وی با اشاره به دیگر دلایل عدم تک‌نرخی شدن ارز افزود: به دلیل وجود مصارف مختلفی که هنوز در سامانه شفاف نشده‌اند و ارز ترجیحی که به مصرف می‌رسد، نمی‌توانیم به تک‌نرخی کردن ارز دست یابیم. همچنین، برای نگه‌داشتن سرمایه در کشور، باید به بازار سرمایه اعتماد کرده و مکانیزم‌های دقیق‌تری برای کنترل قیمت ارز تعریف کنیم.
به گفته عبده تبریزی، یکی از راه‌هایی که می‌توان برای تک‌نرخی شدن ارز به کار گرفت، تعریف نرخ ثابت یا حداقل ۱۰ درصد پایین‌تر از نرخ آزاد در بازار توافقی ارز است. این روش برای جلوگیری از توقف حرکت مکانیزم قیمتی و ایجاد تناسب در بازار ارز کالاهای اساسی است.
