اما و اگر پروژه اینترنت فیبرنوری

در حالی که ایران برای توسعه پروژه ملی فیبر نوری گام برمیدارد، بازار فیبر نوری در جهان با سرعتی چشمگیر در حال رشد و تحول است. اما سؤال اصلی اینجاست: با توجه به تجربیات و روندهای جهانی، چه زمانی مردم ایران رونق واقعی اینترنت بر بستر فیبر نوری را تجربه خواهند کرد؟
به گزارش بهروزترینها پروژه ملی فیبر نوری به عنوان اصلیترین زیرساخت تحول اینترنت و خدمات دیجیتال، راهبردیترین طرح ارتباطی کشور به شمار میرود. اما رویای دسترسی سراسری به اینترنت واقعی چه زمانی تحقق مییابد و تجربه جهانی چه مسیری را در پیش روی ما قرار داده است؟
محمدعلی شریفی الحسینی، رئیس کمیسیون اینترنت و خدمات فضای مجازی سازمان نظام صنفی رایانهای کشور با بیان اینکه پروژه فیبر نوری اگرچه در دولت سیزدهم شتاب چشمگیری به خود گرفت اما تا رسیدن به سرعت و پوشش جهانی هنوز راه درازی در پیش دارد، گفت: طرح توسعه فیبر نوری زیرساختی برای ارائه اینترنت پایدار، سریع و امن است و موتور محرکه اقتصاد دیجیتال کشورها به شمار میآید.
وی ضمن تأکید بر اینکه اجرایی شدن کامل فیبر نوری نهتنها پوشش شبکه ملی اطلاعات را تضمین میکند، بلکه موجب جهش کیفیت زندگی شهروندان خواهد شد، افزود: تجربه جهانی نشان میدهد دولتها با سرمایهگذاری در زیرساخت فیبر نوری، انتقال اینترنت پرسرعت به منازل (FTTH) را بهعنوان راهبرد اصلی خود دنبال میکنند؛ مشابه روندی که در بسیاری از کشورهای پیشرو مانند کره جنوبی، ژاپن و برخی کشورهای اروپایی شاهد آن هستیم.
طبق تازهترین گزارشهای جهانی، بازار فیبر نوری رشدی مستمر را تجربه میکند. ارزش بازار فیبر نوری جهان از ۱۳.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ به ۱۴.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ رسیده و پیشبینی میشود این روند تا سال ۲۰۳۰ نیز با شیبی افزایشی ادامه یابد. این رشد، نشان از تقاضای فزاینده برای انتقال داده با کیفیت و ظرفیت بالا دارد؛ روندی که لازمه توسعه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی در دنیاست.
همچنین، انتظار میرود نسل جدید کابلهای فیبر نوری با طراحیهایی کوچکتر، مقاومتر و با ظرفیت انتقال بسیار بالاتر در آینده نزدیک بخش عمدهای از نیاز دنیا به اینترنت پرسرعت را پاسخ دهد.
با این وجود، اجرای پروژه فیبر نوری در ایران با چالشهایی قابل توجه روبهرو است. شریفی الحسینی میگوید: اگرچه مشارکت بخش خصوصی، اختصاص بودجه و سیاستهای جدید، شتابی نسبی به پروژه بخشیده اما نبود سیاستگذاری پایدار، پیچیدگی دریافت مجوز حفاری، هماهنگی ضعیف بین دستگاهها و نیز ضعف جذابیت اقتصادی برای سرمایهگذاران همچنان از اصلیترین موانع پیشرفت به حساب میآید.
وی تأکید کرد تا زمانی که اتصال فیبر نوری خانگی (FTTH) بهطور سراسری محقق نشود و مردم امکان استفاده از اینترنت با سرعت واقعی بیش از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه و کیفیت پایدار را پیدا نکنند، تفاوت ملموس این فناوری با سرویسهایی مثل ADSL یا VDSL حس نخواهد شد. این همان پیشرفتی است که شهروندان کشورهای پیشرفته سالها است تجربه میکنند.
او لازمه دستیابی به این هدف را حمایت دولت، اعطای مشوقهای مالی، تسهیل مقررات و همچنین فرهنگسازی گسترده و ارائه بستههای رقابتی توسط اپراتورها دانست و گفت: مطالبهگری مردم و حضور پررنگتر بخش خصوصی میتواند موتور توسعه فیبر نوری در ایران را تقویت کند.
در جمعبندی میتوان گفت هر کشوری که به آینده اقتصاد دیجیتال فکر میکند، باید فیبر نوری را به عنوان شالوده اینترنت واقعی توسعه دهد. ایران اگرچه سالهای اخیر گامهایی مؤثر برداشته اما برای رسیدن به نقطه مطلوب و رقابت جهانی، باید موانع را رفع و با روندهای جهانی در توسعه زیرساختهای فیبر نوری هماهنگ شود.