رئیس‌زاده، رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی کشور در همایش ملی روز داروسازی بیان داشت: داروسازی ایران یکی از مهدهای تمدن و گهواره‌های این حوزه است. نخستین فارماکوپه را ایرانیان نوشتند و امروز بیش از ۹۷ درصد داروی کشور در داخل تولید می‌شود.
به‌روزترین‌ها؛ محمد رئیس‌زاده، رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی کشور در چهل‌وهفتمین همایش ملی روز داروسازی با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی محمد زکریای رازی گفت: «یکی از روحیات اصلی رازی، جنگ جدی با کسانی بود که مدعی طب بودند اما علم طبابت نداشتند؛ و همین ویژگی باعث شد دشمنان بسیاری برای او به وجود آید و در حقش لطف چندانی نشود.»
وی با مرور پیشینه داروسازی در ایران تصریح کرد: «واقعیت این است که داروسازی در ایران یکی از مهدهای تمدن و گهواره‌های این حوزه است. اولین فارماکوپه دارویی، هم در کتاب‌های اوستا و هم به زبان پهلوی وجود دارد و ایرانیان آن را نوشته‌اند. برای نخستین‌بار، رازی و ابوریحان بیرونی علم داروسازی را در کتابی مستقل و مجزا تدوین کردند. همچنین، نخستین داروخانه‌های بیمارستانی در زمان ساسانیان و در بیمارستان جندی‌شاپور اهواز تأسیس شد.»
پیشرفت چشمگیر صنعت داروسازی
رئیس‌زاده سپس به دوران معاصر پرداخت و گفت: «نخستین دانشکده داروسازی در سال ۱۳۱۳ در دانشگاه تهران تشکیل شد و امروز بر اساس آمار دقیق، بیش از ۳۶ هزار داروساز در کشور داریم؛ بیشتر در حوزه داروسازی عمومی و نزدیک به هزار نفر در مقاطع تخصصی و دکترای رشته‌های مختلف.»
به گفته وی، صنعت دارویی کشور اکنون برای جمعیت ۸۵ میلیونی ایران «بیش از ۹۷ درصد داروهای مصرفی را در داخل تولید می‌کند» و انواع داروها، بیوداروها، واکسن‌ها، داروهای نوترکیب و داروهای پیشرفته در کشور ساخته می‌شود.
رئیس‌زاده تاکید کرد: «حرکت به‌سوی داروسازی مبتنی بر اپی‌ژنتیک، ژنتیک فرد، شخصی‌سازی درمان و رساندن دقیق دارو به سلول هدف در ایران آغاز شده است.»
وی با اشاره به بازدید اخیرش از چند شرکت دارویی افزود: «ساختار، تجهیزات و فرآیندهایی که دیدیم، به گفته کارشناسان، در پیشرفته‌ترین کشورهای اروپایی وجود ندارد. این دستاوردها حاصل تلاش داروسازان است که حتی در شرایط بحرانی نیز مردم و کشور را تنها نگذاشتند.»
چالش‌ها و چشم‌اندازها
رئیس‌زاده به موانع پیش‌روی این حوزه پرداخت و گفت: «حرکت به سوی تولید هدفمند داروهای بیولوژیک شخصی‌سازی‌شده آینده‌ای است که باید به آن برسیم؛ اما برای این مسیر، باید بر موانع مهمی غلبه کنیم. اولین مشکل، واقعی و عادلانه کردن قیمت‌گذاری دارو است که در شرایط فعلی ما را دچار عقب‌گرد می‌کند.»
وی چالش دوم را جداسازی منابع مالی طرح دارویار از هدفمندسازی یارانه‌ها عنوان کرد و توضیح داد: «هیچ دلیلی ندارد حقوق مسلم داروسازی کشور وابسته به وضعیت سازمان هدفمندی یارانه‌ها باشد. منابع باید مستقیم به حوزه دارو و درمان تخصیص یابد تا با مطالبات معوق مواجه نشویم.»
رئیس‌زاده همچنین بر تقویت علمی تحویل دارو از طریق پلتفرم‌ها و فناوری‌های نوین با نظارت دستگاه‌های فنی تاکید کرد و افزود: «نگاه مسئولان به دارو باید نگاه به یک خدمت استراتژیک، علمی و حیاتی باشد، نه یک کالای سوپرمارکتی که هرکسی بتواند آن را عرضه کند. متأسفانه در برخی بخش‌های مجلس چنین نگاهی وجود دارد و باید اصلاح شود.»
وی با اشاره به تجویز منطقی دارو ادامه داد: «این موضوع بخشی به جامعه پزشکان برمی‌گردد، اما آموزش مستمر برای تجویز منطقی باید از سوی جامعه داروسازی ارائه شود و سازمان‌های نظارتی نیز کمک کنند.»
صادرات؛ ظرفیت مغفول
رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی کشور با طرح این پرسش که چرا با وجود داروی باکیفیت، سهمی درخور از بازارهای جهانی نداریم؟ توضیح داد: «تسهیل شرایط صادرات داروی ایرانی باکیفیت باید عملیاتی شود. این موضوع در برنامه چهارم و هفتم توسعه آمده، اما اجرا نشده است. صادرات می‌تواند بسیاری از مشکلات نقدینگی شرکت‌های دارویی و داروخانه‌ها را حل کند.»
رئیس‌زاده در پایان با اشاره به عملکرد سازمان نظام پزشکی در چهار سال گذشته گفت: «برای پیگیری مطالبات جامعه داروسازی کوتاهی نکردیم. در برخی زمینه‌ها موفقیت داشتیم، در برخی حوزه‌ها دستاورد قابل عرضه‌ای نداشتیم؛ اما همواره سعی کرده‌ایم شأن علمی این جامعه حفظ شود. بر حفظ حریم و تمامیت رشته‌های تخصصی، به‌ویژه داروسازی، مصر بوده‌ایم و همچنان پیگیری خواهیم کرد تا با همگرایی دولت، وزارتخانه‌ها، مجلس و فرهنگستان بر چالش‌ها غلبه کنیم و مسیر پیشرفت را هموار سازیم.»
