تلفن همراه با تبديل ارتباطات سياسي به سرگرمي و طنز در تبليغات موثر است
به گزارش خبرنگار رسانه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مسعود كوثري ـ عضو هيات علمي گروه ارتباطات دانشگاه تهران – كه در همايش رسانه‌هاي نو و انتخابات سخن مي‌گفت، درباره‌ي تلفن همراه از نظر ارتباطات سياسي با بيان اين مطلب و با تاكيد بر اينكه با استفاده از رسانه‌هاي نوين در عرصه سياست به ويژه انتخابات هنوز فاصله داريم اظهار كرد: در عرصه‌ي تبليغات سياسي مي‌توان از دو اصطلاح Politics Online و Online Politics استفاده كرد كه ما هنوز در بخش اول و در حوزه‌ي بازتوليد در روزنامه‌هاي اينترنتي سايت‌ها و تلفن همراه هستيم و در مرحله‌ي دوم نيز جز در برخي وجوه موبايل به آن نرسيديم.
وي با اشاره به اين كه بيش‌تر بحث ما در ايران درباره رسانه‌هاي نوين و نقش آن در انتخابات Politics Online است، افزود: تلفن همراه در حوزه‌هاي كمپين‌ها، راي‌دهي، آگهي و تبليغات و انتخابات مورد استفاده است. ضمن اينكه اين وسيله تغييراتي را نيز در ارتباطات سياسي ايجاد كرده از جمله اينكه سياست را به سرگرمي تبديل كرده است.
او ادامه داد: اگر سياست عرصه‌ي رقابت‌هاي جدي است تلفن همراه آن را به سرگرمي تبديل مي‌كند؛ از سوي ديگر اين وسيله سياست را امري شخصي نيز مي‌كند يعني يك جعبه شخصي در اختيار داريم كه تنها به علايق و شخصيت ما برمي‌گردد.
به گفته اين مدرس ارتباطات تبديل سياست به هجو و طنز نيز تغيير ديگر به وجود آمده توسط تلفن همراه در عرصه‌ي ارتباطات سياسي است. در انواع انتخابات مختلف كشورهاي ديگر و حتي در گذشته تبديل انتخابات از يك امر جدي به هجو و طنز را داشته‌ايم كه انتخابات مركل در آلمان از جمله آن‌هاست؛ شيوه‌هاي فكاهي نيز چنين كاري را انجام مي‌دهد اما موبايل به دليل آماده بودن زمينه‌ي آن در كشور بيش از هر چيز ديگري سياست را به هجو و طنز تبديل مي‌كند. ضمن اين كه تبديل سياست به بازي نيز تغيير ديگري است كه موبايل در حوزه ارتباطت سياسي ايجاد كرده است.
او با بيان اينكه اين سه مشخصه يعني تبديل ارتباطات سياسي به سرگرمي، طنز و هجو و همچنين بازي باعث مي‌شود با يك نگاه و ژانر پست مدرن از سياست مواجه شويم كه سياست را با هجو و طنزو استهزا درآميخته و سياست را از سطح كلان به ساخت‌هاي خرد مي‌آورد تصريح كرد: اين تجربه را پيش از اين تا حدودي در وبلاگ‌ها در انتخابات گذشته داشته‌ايم.
وي ادامه داد: اما توپخانه وبلاگ‌ها در اين دوره در مقايسه با دوره‌هاي قبل تقريبا خاموش شده و بار اصلي به دوش تلفن همراه افتاده است، فرقي نمي‌كند كه يك امر سياسي متعلق به كدام حوزه باشد اما از طريق تلفن همراه كاملا به سخره گرفته مي‌شود كه البته با نوعي آگاهي نيز همراه است.
كوثري مطالب سايت‌هاي خبري را خشك و رسمي دانست و خاطرنشان كرد: اما جنبه نرم و استهزا گونه‌ي اين حوزه به عهده تلفن همراه است، در روزهاي باقيمانده خواهيد ديد كه اين وجه در تبليغات انتخاباتي شكل پررنگ‌تري به خود مي‌گيرد.
او در ادامه درباره سرايت زباني در حوزه‌ي تلفن همراه نيز گفت: بين رسانه‌هاي نو و كهنه بحث سرايت زباني وجود دارد، رسانه‌هاي نو گرچه شرايط جديدي دارند اما گاهي از شرايط رسانه‌هاي قبل نيز استفاده مي‌كنند. مثلا امروز برخي شيوه‌هاي روزنامه‌نگاري نيز در پيامك‌ها وجود دارد، ضمن اينكه شيوه‌هاي جديدي نيز ايجاد شده است و در كنار اين امر استفاده از شيوه‌ي دست گرداني در پيامك‌ها نيز سرايت شكل و الگوي اطلاع‌رساني را نشان مي‌دهد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه تهران با اشاره به اينكه پيامك‌ها فنون اقناع را تغيير مي‌دهند در نتيجه با سطح جديدي از فن اقناع در تلفن‌هاي همراه مواجهيم، درباره‌ي ويژگي‌هاي راي‌دهندگان افزود: معمولا راي‌دهندگان در سنجش‌ها و تحقيقات براساس متغيرهايي چون تحصيلات، درآمد، هويت خبري، شغل، تعلقات قومي و سن مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند كه در اين ميان تلفن همراه سن را بيش از همه متاثر مي‌كند. يعني نوجوان و جوانان بيش از هم تحت تاثير تبليغات از طريق تلفن همراه هستند.
به عقيده‌ي وي انتخابات فعلي به تبليغات از طريق تلفن همراه وابستگي زيادي دارد زيرا با ويژگي‌هاي گفته شده درباره‌ي پيامك و تلفن همراه همپوشاني دارد. از سوي ديگر نوجوانان و جوانان سخت‌ترين كساني هستند كه بر سر صندوق‌هاي راي حاضر مي‌شوند مگر اينكه هيجان سياسي در آن‌ها ايجاد شود. اين امر در صورت رعايت ويژگي‌هاي گفته شده در تلفن همراه يعني سياست به منزله‌ي سرگرمي، هجو و طنز و بازي قابل انجام است.
كوثري درباره‌ي ميزان تاثيرگذاري پيامك‌ها در ارتباطات سياسي نيز اضافه كرد: تلفن همراه به دليل ويژگي‌هاي خود مي‌تواند بر افزايش اثرگذاري پيامك‌ها در تبليغات سياسي موثر باشد، گرچه در جامعه ايران هنوز هم تلويزيون قدرت بسيج كنندگي داشته و مي‌تواند فتيله انتخابات را بالا و پايين بكشد، ضمن اينكه نبايد از قدرت آن به ويژه در اقشار كهن‌سال و همچنين محروم جامعه مانند روستاها به راحتي گذشت اما پيامك نيز ابزاري است كه ريتم زندگي روزمره را مي‌شكند؛ صداي بسيار نازك ريتم زنگ پيامك زندگي ما را به هم ريخته و از لحاظ رواني تاثير زيادي در ما دارد.
او با اشاره به اينكه اين تاثيرپذيري را در مقابل پيام‌هاي تلويزيون و مطبوعات نداريم ادامه داد: پيام‌هاي تلويزيون يك جريان هستند و مواجه با پيام آن به صورت Stream است؛ در مواجهه با پيام تلويزيون درواقع آن را با زندگي خود مطابقت مي‌دهيم. در نتيجه جريان بودن پيام تلويزيون باعث مي‌شود لحظاتي را با پيام آن بگذرانيم اما صداي زنگ پيامك تمام روح و روان ما را درگير مي‌كند.
غلامرضا آذري ـ مدرس ارتباطات – هم درباره‌ي رسانه‌هاي نو و عقايد نو اظهار كرد: انتخابات در ايران شش ويژگي خاص خود را داراست و اولين آن اين است كه ما ايرانيان در مطبوعات، راديو، تلويزيون و رسانه‌هاي نو به محيط و آدم‌هاي آن بسيار توجه مي‌كنيم. يعني نقش آدم‌ها براي ما بسيار مهم است اما اينكه آيا آن فرد درجاي خود قرار گرفته است يا نه خيلي براي ما مهم نيست.
وي پراكندگي عقايد و زبان‌هاي سه گانه را دومين ويژگي ايراني‌ها عنوان و تصريح كرد: در انتخابات زبان شفاهي لغزنده‌تر و پرجوش و خروش‌تر است.
اين مدرس دانشگاه سلامت فكري و هدف‌هاي چندگانه را نيز از ديگر ويژگي‌هاي انتخاب در ايران دانست و خاطرنشان كرد: با وجود اين كه مطبوعات به سلامت فكري در تبليغات سياسي نزديك مي‌شوند اما پايگاه‌هاي مجازي كاملا از اين قضيه دورافتاده و به تسويه‌حساب‌هاي شخصي مي‌پردازند.
آذري شناخت، علاقه و انگيزه را نيز دو ويژگي ديگر مخصوص ايرانيان در انتخابات عنوان و اضافه كرد: مردم ما بسيار عاطفي، هيجاني و احساسي هستند ضمن اينكه تحليل گفتمان نيز در اغلب تبليغات با آنچه بايد باشد، بسيار فاصله دارد و اگر شناخت كافي بر مردم وجود نداشته باشد وجود اين احساسات باعث مي‌شود نظرات آن‌ها به راحتي عوض شود.
