همه چیز درباره معاملات صندوق طلا در بازار آتی

به‌روزترین‌ها؛ میترا شهبازی| بازار آتی در بورس کالا یکی از جذاب‌ترین بازارهای سرمایه گذاری برای گزینه‌های سرمایه‌گذاری برای افراد ریسک‌پذیر است. امکان کسب سود در بازار نزولی، استفاده از آربیتراژ و بدست آوردن سود بدون ریسک، امکان سرمایه‌گذاری با چند برابر سرمایه اصلی با استفاده از اهرم مالی، تنها بخش کوچکی از مزایای این بازار جذاب است. با پذیرش اولین صندوق طلا در این بازار، سرمایه‌گذاران طلا نیز می‌توانند از مزایای بازار آتی در مقایسه با بازار خرید و فروش نقدی طلا بهره‌مند شوند.

بازار آتی چیست و چه تفاوتی با بازار نقدی دارد؟

بازار معاملات نقدی، همان بازار خرید و فروش نقدی یک دارایی در زمان حال است. در این بازار سرمایه‌گذار تنها در صورتی می‌تواند سود کسب کند که دارایی خریداری شده آن با رشد قیمت مواجه شود؛ بنابراین در صورت افت قیمت دارایی خریداری شده، سرمایه‌گذار متحمل زیان می‌شود.

اما بازار آتی به بازاری اطلاق می‌شود که در آن خرید و فروش یک دارایی معین در زمان آینده انجام می‌گیرد. به عبارتی این بازار مشابه همان پیش‌خرید یا پیش‌فروش کردن دارایی است. به همین دلیل، بازار آتی را یک بازار دو طرفه قلمداد می‌کنند.

فرض کنید ارزش یک دارایی در زمان فعلی 1000 تومان باشد. خریدار و فروشنده‌ای با هم توافق می‌کنند که به عنوان مثال در 6 ماه آینده، دارایی مورد نظر را در قیمت 1500 تومان با هم معامله کنند. حال فرض کنید با گذشت زمان ارزش دارایی در بازار نقدی رشد کرده و به 2000 تومان رسیده است. با توجه به اینکه خریدار با فروشنده توافق کرده بودند که به قیمت 1500 تومان با هم معامله‌ای در 6 ماه آینده داشته باشند، پس با این حساب خریدار 500 تومان سود بیشتری کسب کرده و فروشنده 500 تومان زیان نسبت به فروش نقدی آن دارایی در زمان حال داشته است.

حال فرض کنید که ارزش دارایی توافق شده در 6 ماه آینده با افت مواجه شود و به 700 تومان رسیده باشد. در این شرایط خریدار طبق توافق باید بابت خرید آن دارایی 1500 تومان به فروشنده پرداخت کند، در حالی که خرید نقدی دارایی در زمان حال برای خریدار ارزان‌تر بود. در نتیجه خریدار از این معامله ضرر می‌کند و فروشنده بابت قرارداد آتی به سود می‌رسد.

قراردادهای آتی چه مزایایی دارند؟

بازار آتی و انجام معامله در آن برای سرمایه‌گذاران پرریسک مزایای بیشتری نسبت به خرید نقدی دارد. پوشش ریسک سرمایه‌گذاری، کارمزد پایین معاملاتی و معافیت از مالیات، وجود اهرم مالی و امکان انجام معامله با چند برابر سرمایه اصلی، امکان کسب سود از بازار نزولی و انجام معاملات دوطرفه و تسویه حساب روزانه و پرداخت سود و زیان مشتریان در پایان روز کاری از مزایای قابل‌توجه قراردادهای آتی است.

امکان معامله بر روی چه قراردادهای آتی وجود دارد؟

در حال حاضر قراردادهای آتی بر روی محصولات و کالاهای مختلفی انجام می‌شود. زعفران، پسته و زیره سه محصول کشاورزی مهمی هستند که در حال حاضر سرمایه‌گذاران می‌توانند در آن‌ها معامله داشته باشند. نقره نیز مدتی است که پا به بازار آتی گذاشته و در این بازار معامله می‌شود و طلا هم عضو قدیمی این بازار است.

در گذشته امکان معامله بر روی قرارداد آتی سکه وجود داشت، اما به دلایلی طی سالیان اخیر قرارداد آتی سکه متوقف شد. بعد از گذشت چند سال پای طلا این‌بار با عنوان قرارداد آتی صندوق طلای لوتوس از تاریخ 12 تیر ماه 1400 یکبار دیگر به بازار آتی باز شد.

صندوق طلا چیست و چه ویژگی دارد؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم محسوب می‌شوند. این صندوق‌ها بر‌اساس نوع دارایی که در آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، به انواع مختلفی از قبیل صندوق سهامی، صندوق طلا، صندوق درآمد ثابت و… تقسیم می‌شوند. صندوق‌های طلا دسته خاصی از این صندوق‌های سرمایه‌گذاری محسوب هستند که عمده دارایی آن‌ها در بازار طلا سرمایه‌گذاری شده است. هدف اصلی این صندوق‌ها کاهش ریسک سرمایه‌گذاری مستقیم در طلا و سکه است. همچنین این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم نظیر 500 هزار تومان را نیز برای علاقه‌مندان فراهم می‌کنند. 

صندوق‌های طلا از نوع ETF یا قابل معامله محسوب می‌شوند، بنابراین می‌توان با سامانه معاملاتی آنلاین هر کارگزاری در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد. در زمان رشد بازار طلا صندوق‌های طلایی می‌توانند با سرمایه‌گذاری و مدیریت درست دارایی‌ها، سودی بالاتر از سرمایه‌گذاری مستقیم در طلا را برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورند و در زمان افت بازار طلا نیز، هدف صندوق طلا مدیریت دارایی و افتی کمتر از سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار طلا و سکه است.

قرارداد آتی صندوق طلا چیست؟

قرارداد آتی صندوق طلا مزایای دو روش سرمایه‌گذاری بازار آتی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا را با هم دارد. به عبارتی سرمایه‌گذاران قرارداد آتی صندوق طلا، می‌توانند ابتدا آینده بازار طلا در ایران و انس جهانی را تحلیل کنند تا دید مناسبی از عملکرد صندوق های طلا در آینده به دست آورند. سپس از آنجایی که هر قرارداد آتی، تاریخ سررسید و قیمت مشخصی دارد، در گام بعدی سرمایه‌گذار می‌تواند درباره نوع معامله خود تصمیم‌گیری کند. به عنوان مثال اگر تحلیل سرمایه‌گذار مبنی بر رشد بیشتر قیمت طلا نسبت به قیمت مشخص شده در قرارداد آتی باشد، پس طبیعتا اقدام به خرید این قراداد آتی می‌کند. در طرف مقابل اگر تحلیل سرمایه‌گذار مبنی بر افت قیمت طلا در آینده، نسبت به قیمت مشخص شده در قرارداد آتی باشد، اقدام به فروش این قرارداد آتی می‌کند. 

توجه داشته باشید خرید و فروش قرارداد آتی همان انجام معامله دو طرفه در این بازار است و فرد می‌تواند هم زمان از رشد یا افت بازار نیز سود کسب کند.