دارکوبها و آسیبهای مغزی در ورزشکاران!
موبنا – دارکوبها به طور میانگین سر خود را ۱۰ برابر محکمتر از ضربه سر فوتبالیستها به توپ، به درخت میکوبند و البته هیچ مشکلی برای آنها ایجاد نمیشود. این اتفاق برای برخی کمپانیهای بزرگ که در زمینه تولید محصولات و لوازم ورزشی فعالیت میکنند الهام بخش بوده است تا با مدلسازی کلاه و گردنبندهای ورزشی، از این پرنده پرسروصدا یاد بگیرند و محافظت بیشتری را از ورزشکاران انجام دهند. با این وجود محققان دریافتهاند که دارکوبها در مقابل مشکلات ناشی از ضربات وارد شده به سر چندان هم ایمن نیستند و احتمال بروز اختلال برای آنها وجود دارد.
نتایج حاصل از یک مطالعه جدید نشان داد یک پروتئین که افزایش غیرطبیعی آن نشانه آسیب مغزی در انسان محسوب میشود، میتواند در مغز دارکوب هم تجمع پیدا کند و آن را با مشکل مواجه کند. یافته جدید این پرسش را مطرح کرده است که: آیا میتوان با تحقیقات بیشتر روی این پروتئین موسوم به تائو از بروز مشکلات مغزی در دارکوب جلوگیری کرد؟
نخستین باری که این ایده مطرح شد و البته نتیجه خاصی هم در پی نداشت به سال ۱۹۷۶ میلادی برمیگردد؛ زمانی که دانشمندان با انجام یک مطالعه بومی بخشهایی از مغز پرندگان را مورد تحلیل قرار دادند و در پایان هیچ گونه آسیب جدی را شناسایی نکردند. «جرج فارا» یکی از متخصصان علوم اعصاب در دانشگاه بوستون در این خصوص میگوید: «این تحقیقات برای نخستین بار یک سری مقالات علمی را در مورد مکانیسمهای زیسی مغز دارکوبها و مقاومت آنها در برابر تحریکهای محیطی مطرح کرد». از آنجایی که مطالعات قدیمی با استفاده از یک روش منسوخ شده برای بررسی آسیبهای احتمالی روی مغز پرندگان مطرح شده بود، این دانشمند و همکارانش تصمیم گرفتند بررسیهای مجدد را با فناوریهای قرن بیستم دوباره انجام دهند.
آنها از چندین موزه درخواست کردند نمونههایی از مغز دارکوبها را در اختیار بگیرند و بتوانند مطالعات جدید را آغاز کنند. در نهایت آنها توانستند این حیوانات را بار مطالعه در اختیار بگیرند: شش عدد دارکوب دندانهدار، یک دارکوب زرد رنگینکمانی، یک دارکوب گونهقرمز شمالی، یک دارکوب خاکی، و یک دارکوب راهراه. برای مقایسه بهتر روی این پرندگان، دانشمندان همچنین نمونه مغز پنج گونه دارکوب که سر خود را به درخت نمیکوبند را هم در اختیار گرفتند که این دارکوبها با پرهای سیاه و قرمز شناخته میشوند.
پس از تحلیلهای صورت گرفته روی مغز این پرندگان مشخص شد رسوبات بالقوه بیماریاز مانند پروتئین تئو در مغز آنها وجود داشته است و همین عامل نقش بسیار مهمی در نوعی اختلال موسوم به آنسفالوپاتیک مزمن تروماتیک (CTE) و دیگر اختلالات عصبی از جمله آلزایمر در اختیار داشته است. لازم به ذکر مغز تمامی ۱۰ دارکوب مذکور در این زمینه پاسخ مثبت نشان دادند و در عوض، در مغز دارکوبهایی که سر خود را به درخت نمیکوبیدند چنین نشانههای مشاهده نشد. نکته مهم دیگر این بود که پروتئین تئو در قسمت جلوی مغز پرنده، یعنی مکانی که بیشترین تماس در اثر ظربه را داشته است تجمع کرد.
محققان به منظور اینکه مطمئن شوند رسوبات مذکور همان پروتئین تائو بوده است، در مغز ۱۰ دارکوب از آنتیبادی تائو استفاده کردند. این روش برای مغز هفت پرنده نتیجه خاصی نداشت و با این وجود در سه مورد دیگر، مغز دو پرنده نتیجه مثبت نشان داد و یک مورد هم نشانههایی از این پروتئین را برملا کرد. نتایج حاصل از این مطالعه امروز در آخرین نسخه از نشریه بینالمللی PLOS One منتشر شد.