چطور فوری از اشعه UV در امان بمانیم؟
با افزایش شدت تابش نور خورشید در تابستان امسال، محافظت سریع و موثر از بدن در برابر اشعه UV یک ضرورت جدی برای همه‌ی گروه‌های سنی جامعه شده است
اشعه UV چیست و چرا باید فوری مراقب باشیم؟
به گزارش به‌روزترین‌ها کلمه کلیدی این مقاله یعنی اشعه UV (ماورای بنفش)، پرتو نامرئی‌ای است که از خورشید ساطع شده و به شکل بسیار جدی سلامت پوست و چشم شما را تهدید می‌کند. همه‌ی افراد، از کودک تا سالمند، در معرض عواقب تماس مکرر یا حتی کوتاه‌مدت با این پرتو قرار دارند؛ عواقبی مثل آفتاب‌سوختگی، پیری زودرس سلول‌های پوست و حتی افزایش ریسک سرطان پوستی و بیماری‌های چشمی.
نکته مهم اینجاست که حتی در روز ابری و هوای ملایم هم مقدار قابل توجهی از اشعه UV به پوست شما می‌رسد. بنابراین باید بدانید راهکارهای فوری چه هستند و چگونه می‌توان طی چند دقیقه جلوی آسیب را گرفت.
۱. ضدآفتاب اصلی‌ترین سپر فوری
بدون معطلی، اگر قرار است از خانه بیرون بروید، حتماً از ضدآفتاب معتبر و با SPF بالای ۳۰ استفاده کنید.
- نکته: ضدآفتاب Broad Spectrum انتخاب کنید یعنی هم حفاظت در برابر UVA و هم UVB.
- روش استفاده‌ی درست: ۱۵ دقیقه قبل از قرارگیری در معرض خورشید، به میزان کافی کرم را روی پوست همه‌ی قسمت‌های در معرض (صورت، گردن، گوش، دست و…) پخش کنید و هر ۲ ساعت یکبار آن را تمدید کنید، مخصوصاً بعد از تعریق یا شستن دست و صورت.
۲. لباس و تجهیزات مناسب، خط مقدم دفاع
- لباس‌های آستین بلند، شلوارهای بلند و ترجیحاً تیره‌رنگ (رنگ‌های روشن بهتر از گرما محافظت می‌کنند اما جذب UV در لباس‌هایی با بافت فشرده‌تر و تیره بیشتر است).
- کلاه لبه‌دار و شال مناسب برای آقایان و بانوان
- [حتماً عینک آفتابی استاندارد با قابلیت جذب ۱۰۰درصد اشعه UV تهیه کنید تا هم از پوست اطراف چشم هم از عدسی و قرنیه محافظت شود.
۳. زمان پایین ماندن در فضای باز، کنترل شدت خطر
حضور در فضای باز به‌ویژه بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ عصر، خطرآفرین است.
- سعی کنید کارهای ضروری را اول صبح یا عصر انجام دهید.
- اگر مجبور هستید همین ساعات در طبیعت یا فضای باز حضور داشته باشید، هر ۳۰ دقیقه حداقل ۱۰ دقیقه به سایه یا محیط سرپوشیده پناه ببرید.
۴. انتخاب سایه، حتی اگر موقتی باشد
سایه بهترین پناه برای محافظت اولیه و فوری است.
- زیر سایه‌ی درخت، سایه‌بان یا حتی چتر دستی قرار بگیرید.
- مراقب باشید، بازتاب پرتو UV از سطوحی مثل آسفالت، شن یا آب ممکن است حتی در سایه هم به پوستتان آسیب بزند.
- حتی اگر ماشین شخصی شما شیشه دودی ندارد، بدانید که پرتو UVA از شیشه عبور می‌کند و باید از امکانات حفاظتی استفاده کنید.
۵. نوشیدن آب و مراقبت‌های فوری پس از تماس
- نوشیدن آب کافی باعث افزایش مقاومت سلول‌های پوست در برابر سوختگی ناشی از UV می‌شود.
- استفاده از مرطوب‌کننده پس از بازگشت به خانه و در صورت مشاهده هرگونه قرمزی یا سوزش، اقدامات اولیه مثل شست‌وشو با آب خنک و استفاده از ژل آلوئه‌ورا می‌تواند شدت آسیب را کم کند.
اشتباهات مرگبار رایج درباره اشعه UV
- فقط در روزهای آفتابی مراقبت می‌کنیم! (درحالی‌که بخش زیادی از این پرتو در روز ابری نیز فعال و خطرناک است.)
- فکر می‌کنیم استفاده‌ی یکبار از ضدآفتاب کافی است! (درحالی‌که مصرف نادرست و تمدید نکردن باعث می‌شود هیچ اثری نداشته باشد.)
- کم‌اهمیت شمردن عینک آفتابی استاندارد!
- تصور اینکه سایه کاملاً مصون‌کننده است!
چه کسانی در خطر فوری بیشتر هستند؟
- کودکان و نوجوانان
- سالمندان
- کارمندان و کارگران فضای باز
- افرادی با سابقه بیماری پوستی یا حساسیت
این گروه‌ها حتماً می‌بایست در تمام مدت حضور در فضای باز، هم‌زمان از لباس مناسب، ضدآفتاب، عینک و کلاه استفاده کنند و مداوم میزان تماس خود با خورشید را محدود نمایند.
آیا شاخص UV شهر شما خطرناک است؟
شاخص UV در شهرهای ایران خصوصاً در فصل تابستان، بسیار متغیر و اغلب در محدوده ناسالم قرار دارد. پیش از خروج از خانه، وضعیت شاخص UV محل زندگی‌تان را از منابع معتبر بررسی کنید و همیشه فرض را بر بالاتر بودن سطح خطر قرار دهید.
از این جدول در سایت‌های معتبر و همین‌طور از لینک تخصصی اشعه UV برای رصد وضعیت روزانه منطقه خود بهره بگیرید.
جدول تفاوت راهکارهای فوری و بلندمدت
| راهکار فوری | تاثیر آنی | تاثیر بلندمدت |
|---|---|---|
| ضدآفتاب استاندارد | جلوگیری از آفتاب‌سوختگی | محافظت در برابر سرطان پوست |
| لباس پوشیده و عینک | کاهش مستقیم شدت تابش | پیشگیری از پیری زودرس |
| پناه گرفتن در سایه | به حداقل رساندن آسیب فوری | کاهش تجمعی آسیب‌های پوستی |
| زمان‌بندی مناسب | کاهش سریع تماس با پرتو | تثبیت سلامت بلندمدت |
محافظت فوری در برابر اشعه UV فقط یک توصیه نیست؛ مسئله‌ای حیاتی و قابل اجرا در عرض چند دقیقه است. به خاطر داشته باشید هرگونه سهل‌انگاری حتی کوتاه، می‌تواند پیامدی جدی برای سلامت شما و اعضای خانواده‌تان داشته باشد. همین امروز عادات محافظتی خود را ارتقاء دهید و با رعایت همین چند روش ساده، طول عمر و شادابی پوستتان را بیمه کنید.
