نور کم مغز موش‌ها را کوچک کرد
موبنا – اگر تصمیم گرفته‌اید که در دفتر کار خود از نور کم استفاده کنید، ممکن است بعد از خواندن این خبر تجدیدنظر کنید!
بر اساس یک مطالعه جدید از دانشگاه ایالتی میشیگان، زمانیکه موش‌ها در طولانی مدت در معرض نور کم قرار می‌گیرند، ظرفیت مغز آنها کاهش می‌یابد. این اتفاق احتمالا برای انسان نیز صادق است.
جوندگان مورد استفاده در این تحقیق “موش‌های چمنی نایل” بودند که روزها فعالیت می‌کنند؛ به این معنی که آنها در شب می‌خوابند و در طول روز فعال هستند.
هنگامی که گروهی از این حیوانات به مدت چهار هفته در طول روز در معرض نور کم قرار گرفتند، حدود ۳۰ درصد از ظرفیت هیپوکامپ خود را از دست دادند.
هیپوکامپ بخشی از مغز است که با یادگیری و حافظه مرتبط است.
به این ترتیب، آنها در انجام کاری مرتبط با بُعد و فاصله با مشکل مواجه شدند، در حالی که قبلا این کار را یاد گرفته بودند و پیش از شروع آزمایش آن را انجام می‌دادند.
گروه دیگری از موش‌ها هر روز به مدت چهار هفته در معرض نور روشن قرار گرفتند و عملکرد آنها در انجام همان کار بهبود یافته بود.
علاوه بر این، عملکرد و ظرفیت مغز موش‌هایی که در معرض نور کم قرار گرفته بودند، پس از یک ماه استراحت و قرار گرفتن در معرض نور روشن به طور کامل به حالت عادی بازگشت.
محققان دریافتند که قرار گرفتن مداوم در معرض نور کم منجر به کاهش قابل توجهی از فاکتور نوروتروفیک مغز می‌شود که یک پپتید(ترکیبی از اسیدهای آمینه با ترتیب مشخص) است که اتصالات سالم و نورون‌ها را در هیپوکامپ حفظ می‌کند.
فاکتورهای نوروتروفیک(NTFs) گروهی از زیست‌مولکول‌ها هستند که تقریبا همگی از پپتید یا پروتئین‌های کوچک بوده و در رشد، زنده‌ماندن و تمایز سلول‌های عصبی نابالغ و بالغ موثرند.
در دستگاه عصبی بالغ، این فاکتورها موجب بقای سلول‌های عصبی، ایجاد انعطاف‌پذیری سیناپسی و تنظیم شکل‌گیری حافظه درازمدت می‌شوند.
فاکتورهای نوروتروفیک همچنین، موجب تحریک شروع رشد و تمایز سلول‌های عصبی در دستگاه عصبی مرکزی و دستگاه عصبی محیطی می‌شوند و قادرند در آزمایش‌ها و مدل‌های حیوانی، موجب رشد مجدد این سلول‌ها شوند.
برخی از این فاکتورها توسط بافت هدف ترشح می‌شوند تا موجب راهنمایی و هدایت رشد در آکسون‌های نوظهور و در حال توسعه شوند.
نور کم همچنین باعث کاهش “اسپین‌های دندریتیک”(dendritic spines) می‌شود که اتصالاتی هستند که نورون‌ها را قادر می‌سازند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
از آنجایی که نور مستقیما هیپوکامپ را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، دانشمندان معتقدند که بعد از عبور از چشم، بایستی روی قسمت‌های دیگر مغز اثر بگذارد.
یک منطقه احتمالی، یک گروه از نورون‌ها در هیپوتالاموس هستند که پپتیدی به نام “اورکسین”(orexin) تولید می‌کنند. این پپتید به نوبه خود بر روی انواع عملکرد مغز تاثیر می‌گذارد.
با توجه به این واقعیت، محققان را بر این داشت تا ببینند آیا تزریق “اورکسین” به موش‌های قرار گرفته در معرض نور همان تاثیر قرار دادنشان در معرض نور روشن را خواهد داشت. اگر این طور باشد، پس از آن می‌توان برای افراد سالخورده یا افرادی که مشکلات چشمی دارند، استفاده شود.
“لیلی یان”، “آنتونیو نونز” و “جوئل سولر”، محققان این مطالعه می‌گویند: برای افرادی که مبتلا به بیماری چشم هستند و نور زیادی دریافت نمی‌کنند، ما می‌توانیم این گروه نورون‌ها را به طور مستقیم در مغز دستکاری کنیم و همان شرایط قرار گرفتن در معرض نور روشن را برایشان فراهم کنیم. یک امکان دیگر نیز بهبود عملکرد شناختی در جمعیت سالخورده و کسانی است که اختلالات عصبی دارند. ما می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا از نارسایی‌ها رهایی یابند یا از کاهش بیشتر آن جلوگیری کنند.
منبع: ایسنا
