عملکرد صندوق پس انداز مسکن علامت چیست؟

موبنا – منابع صندوق پس انداز مسکن از محل جذب سپرده ها در پایان دی ماه امسال به رقمی برابر با 8 هزار و 756 میلیارد و 904 میلیون تومان رسید. این میزان سپرده در حساب های صندوق پس انداز مسکن،‌ 12 درصد از کل منابع بانک مسکن را تشکیل می دهد که از این منظر اهمیت و نقش صندوق پس انداز مسکن در بخش مسکن و ساختمان را بازگو می کند.

منابع صندوق پس انداز مسکن که از زیرمجموعه های سپرده پس انداز مسکن یکم، سپرده پس انداز مسکن جوانان و سپرده پس انداز ساخت مسکن تشکیل شده است، در دی ماه امسال 8.5 درصد رشد نسبت به دی ماه سال گذشته داشته است. این در حالی است که رشد کل منابع بانک در این فاصله زمانی اندکی کمتر از رشد منابع و سپرده های صندوق پس انداز مسکن بوده است.

در صندوق پس انداز مسکن هم سازنده ها و فعالان صنعت ساختمان برای دریافت تسهیلات ساخت و ساز و هم متقاضیان خرید مسکن برای دریافت تسهیلات خرید مسکن و همچنین متقاضیان سرمایه گذاری در بازار پول، اقدام به افتتاح حساب و سپرده گذاری می کنند.
به شکل طبیعی در زمان رونق ساخت و ساز و رونق معاملات مسکن میل به سپرده گذاری برای دریافت تسهیلات کاهش پیدا می کند و افراد سعی می کنند از راه خرید امتیاز تسهیلات یا استفاده از تسهیلات بدون سپرده نیاز مالی و اعتباری خود در بخش مسکن را مرتفع کنند. اما در زمان رکود چون که متغیرهای قیمتی به آرامش می رسند و چشم انداز رشد قیمت از بین می رود،‌ خرید زمان معنای خود را از دست می دهد و در نتیجه مسیر سپرده گذاری و صرف زمان در اولویت انتخاب متقاضیان تسهیلات مسکن قرار می گیرد.
اما در این میان گروهی هستند که همواره نظام پس انداز را برای تجهیز مالی خود در بخش مسکن برمی گزینند. نقش این گروه سبب شده سپرده های صندوق پس انداز مسکن در دی ماه امسال نسبت به دی ماه سال گذشته رشد 8.5 درصدی و نسبت به اسفند سال گذشته رشد نزدیک به 4 درصدی داشته باشد.

یکی از مهمترین حساب های زیرمجموعه صندوق پس انداز مسکن، سپرده پس انداز مسکن یکم است که انتخاب بدون جایگزین برای خانه اولی ها در جهت افزایش قدرت خرید مسکن و استفاده از تسهیلات بانکی برای خانه دار شدن به حساب می آید. این حساب بخصوص برای کسانی که به شکل زوجین قصد استفاده از تسهیلات را دارند بالاترین سقف ریالی تسهیلات خرید مسکن را در اختیارشان قرار می دهد.
از طرفی، تسهیلاتی که از محل صندوق پس انداز مسکن یکم به متقاضیان واجد شرایط از طریق پس انداز و سپرده گذاری در این صندوق پرداخت می شود کمترین نرخ سود بانکی نسبت به سایر تسهیلات شبکه بانکی را دارد.همین موضوع خود باعث رشد قابل توجه حجم سپرده در صندوق پس انداز مسکن شده است.

همچنین مانده ناخالص تسهیلات در دی ماه امسال در بانک مسکن به رقمی برابر با 146 هزار و 420 میلیارد تومان رسید که این میزان مانده در مقایسه با حجم مانده ناخالص تسهیلات در دی ماه سال 96 از رشد 5.5 درصدی برخوردار شده است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند مانده تسهیلات مسکن یک ظرفیت مهم و بالقوه برای تقویت جریان پرداخت تسهیلات جدید به این بخش است مشروط بر آنکه شرایط و بستر برای راه اندازی بازار رهن ثانویه و انتشار اوراق رهنی به پشتوانه بخشی از همین مانده تسهیلات در بازار سرمایه فراهم شود.

برای انتشار اوراق رهنی به پشتوانه تسهیلات خرید مسکن، نرخ سود بازارپذیر برای اعمال بر روی فروش اوراق لازم است. این در حالی است که بین نرخ سود بازارپذیر و نرخی که می توان با توجه به نرخ سود تسهیلات پرداختی، برای اوراق تعیین کرد،‌ فاصله وجود دارد.