چه کسانی به نوشیدنی الکترولیتی نیاز دارند؟
با رشد چشمگیر بازار نوشیدنی‌های الکترولیت‌دار و تبلیغات فراگیر، بسیاری تصور می‌کنند این نوشیدنی‌ها برای سلامتی ضروری‌اند. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد اغلب افراد با رژیم غذایی معمول، هیچ نیازی به این مکمل‌های گران‌قیمت ندارند و آب ساده همچنان بهترین انتخاب برای بدن است.
به‌روزترین‌ها| در سال‌های اخیر، نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت و پودرهای فوری در میان مردم سراسر دنیا محبوبیت قابل توجهی پیدا کرده‌اند؛ محصولاتی که زمانی تنها مختص ورزشکاران حرفه‌ای بود، حالا با تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی، به عنوان یک گزینه مفید برای سلامت عمومی معرفی می‌شود. اما آیا این نوشیدنی‌ها واقعاً برای تأمین آب بدن و سلامت روزمره لازم‌اند؟
بر اساس اطلاعات منتشر شده، یک بطری کلاسیک از نوشیدنی ورزشی خارجی مانند «گیتورید» حدود یک‌هشتم قاشق چایخوری نمک و ۸۰ میلی‌گرم پتاسیم را به بدن می‌رساند؛ موادی که در تبلیغات آن‌ها به عنوان جایگزین مواد از دست رفته در زمان تعریق معرفی می‌شود. برندهای دیگر مانند «پاوراید» نیز با درصد بالاتری از الکترولیت‌ها، سهم بزرگی از این بازار را در اختیار دارند. گفتنی است در آمریکا سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار صرف خرید این نوشیدنی‌ها می‌شود؛ عددی که فقط محدود به پودرها و محلول‌های بسته‌بندی‌شده نیست.
این روند به همه دنیا رسیده و بسیاری از باشگاه‌های ورزشی و حتی فروشگاه‌های آنلاین انواع نوشیدنی و پودر الکترولیت را به‌عنوان مکمل سلامتی عرضه می‌کنند. اما متخصصان چه نظری دارند؟
ادعا و واقعیت علمی نوشیدنی‌های الکترولیت دار
حقیقت درباره الکترولیت‌های بدن این است که با هر بار عرق کردن، بخشی از املاح حیاتی بدن چون سدیم، پتاسیم و منیزیم همراه با آب دفع می‌شود و بدن به این عناصر در اندازه بسیار کمی برای عملکرد سلول‌ها نیاز دارد. با این حال، به گفته کارشناسان تغذیه و پزشکی ورزشی، افراد عادی که فعالیت بدنی متوسطی دارند و رژیم غذایی‌شان متعادل است، نیازی به مصرف مکمل یا نوشیدنی ویژه حاوی الکترولیت ندارند.
دکتر تامارا هیو-باتلر، استاد سابق دانشگاه و کارشناس فیزیولوژی ورزشی، اشاره می‌کند: «بدن شما به طور طبیعی و از طریق مصرف خوراکی‌های روزمره، به اندازه کافی الکترولیت جذب می‌کند و مصرف زیاد این مواد لازم نیست. حتی در سبک زندگی غربی، معمولاً افراد چند برابر نیاز بدن‌شان نمک دریافت می‌کنند.»
کلیه‌ها یکی از ارگان‌هایی هستند که به خوبی می‌توانند با کاهش یا افزایش سدیم، میزان نیاز بدن را تنظیم کرده و در مواقع ضرورت حتی مقدار بیشتری کلسیم و منیزیم از استخوان‌ها آزاد کنند.
موقعیت‌هایی که ممکن است استثناء باشد
گرچه بیشتر افراد با مصرف آب، میوه و سبزیجات به اندازه کافی املاح و آب مورد نیاز بدن را دریافت می‌کنند، با این حال کسانی که تمرینات سنگین ورزشی بالای یک ساعت، یا فعالیت شدید زیر آفتاب دارند، ممکن است به بازسازی سریع‌تر ذخایر الکترولیت نیاز پیدا کنند. همچنین در شرایط بحرانی مانند کم‌آبی‌های شدید ناشی از اسهال یا استفراغ، محلول‌های خوراکی حاوی الکترولیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند.
بنابراین اگر جزو افراد عادی جامعه هستید و فعالیت بدنی شدید یا بیماری خاصی ندارید، با پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و مصرف مایعات ساده مثل آب، نیازهای بدنتان تأمین می‌شود و نیازی به صرف هزینه برای نوشیدنی‌های الکترولیت‌دار خارجی یا پودرهای مکمل نیست. مصرف گهگاهی این نوشیدنی‌ها ضرری برای بدن ندارد، اما نباید نقش معجزه‌آسا یا افزایش‌دهنده انرژی از آن‌ها انتظار داشت.
در نهایت، متخصصان توصیه می‌کنند، آب ساده و مواد غذایی سالم بهترین و ارزان‌ترین راه برای تأمین آب و املاح بدن شماست؛ به خصوص برای شهروندان ایرانی که به واسطه محدودیت‌های ارزی و افزایش قیمت کالاهای وارداتی، ترجیح می‌دهند راهکارهای طبیعی و در دسترس را انتخاب کنند.
