سید مهدی موسوی: قاچاق کالاهای بی کیفیت و غیر استاندارد از استانهای جنوبی و شرقی به کرمان در حالی رو به افزایش است که بیکاری بر اثر خشکسالی مهمترین عامل گرایش مردم بومی به سمت این نوع اقتصاد زیر زمینی است.
وجود مرزهای گسترده استان کرمان با استان های مرزنشین و عبور جاده های ترانزیتی و بین المللی از کرمان که پنج استان را به یکدیگر مرتبط و بنادر جنوبی و مرزهای شرقی را به مرکز کشور متصل می کند زمینه ای شده است برای توسعه تجارت کالا در استان کرمان، اما در کنار توسعه تجارت قانونی کالا در استان کرمان شاهد وجود و رشد روز افزون تجارت زیرزمینی و غیرقانونی در استان کرمان نیز هستیم.
روزانه هزاران خودرو به شهرهای شرقی و جنوبی استان کرمان وارد می شوند که کالاهای مختلف قاچاق را به همراه خود به ارمغان می آورند و اقتصاد استان کرمان را به چالش می کشند.
بسیاری از این کالاها توسط افراد بومی به استان کرمان منتقل می شوند و اجناس گوناگون در قالب قاچاق چمدانی به کرمان آورده می شود که به اصطلاح محلی به این افراد چتر باز گفته می شود.
نکته قابل توجه اینکه این چتربازان اکثرا پیش از این کشاورزانی بوده اند که مزد دسترنجشان را می خوردند اما بعد از خشکسالی های ۱۵ ساله در کرمان و از بین رفتن زمینهای کشاورزی و عدم وجود زمینه های اشتغال به سمت قاچاق کالا سوق یافته اند.
بیشترین موارد قاچاق در کرمان مربوط به انواع پارچه، لوازم آرایشی و بهداشتی، لپ تاپ و دستگاههای الکترونیکی نو و گاه کارکرده و برنج و حتی دام می باشد.
افزایش ۵۷ درصدی تشکیل پرونده قاچاق کالا در کرمان طی سال جاری
نکته قابل توجه اینکه در سال جاری میزان قاچاق کالا در کرمان افزایش یافته و تعداد تشکیل پرونده قاچاق کالا در استان ۵۷ درصد افزایش یافته است.
این آمار را دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارزش استان کرمان تائید می کند و در گفتگو با مهر می گوید: در سال جاری هزار و ۶۷۹ مورد پرونده مربوط به قاچاق کالا در استان کرمان تشکیل شده است که افزایش چشمگیری را نشان می دهد.
ابراهیم شهریاری گفت: با هماهنگی دستگاه های مختلف برنامه ریزی مناسبی برای برخورد با قاچاق کالا در استان کرمان انجام شده است و تعداد پرونده های تشکیل شده در استان نیز نشان دهنده این مسئله است.
کشفیات کالای قاچاق در استان البرز
وی تصریح کرد: یکی از دلایل بروز قاچاق کالا در استان کرمان قرار گرفتن این استان در مسیر چندین استان مرزی است همچنین وسعت جغرافیای استان زمینه را برای قاچاق کالا در استان مهیا می کند.
شهریاری اضافه کرد: پلیس آگاهی استان کرمان در امر مبارزه با قاچاق کالا رتبه اول کشوری را کسب کرده است.
وی گفت: بیشترین میزان قاچاق نیز از مرزهای شرقی و جنوب انجام می شود و کرمان نقش عبوری برای قاچاق کالا ایفا می کند.
افزایش میزان قاچاق کالا درحالی در کرمان روی می دهد که بسیاری از کشاورزان و دامداران شرق و جنوب استان کرمان برای گذران زندگی خود مجبور به قاچاق کالا می شوند.
خرید و فروش کالاهای مختلف به صورت قاچاق زمینه ای شده است تا درآمدی اندک نصیب خانوارهایی شود که روزگاری بر روی زمینهای گسترده کشاورزی کار می کردند و حالا به سمت قاچاق کشیده شده اند.
اما بیشترین میزان در آمد در زمینه قاچاق کالا در مرزهای شرقی به قاچاق سوخت برمی گردد.
اختلاف قیمت قابل توجه نرخ سوخت در داخل کشور و مرزهای شرقی موجب شده است تنها کالایی که از داخل کشور به سمت آن سوی مرزها قاچاق می شود انواع سوخت به خصوص گازوئیل باشد و از این طریق خسارات قابل توجهی به اقتصاد کشور دار می شود.
از سوی دیگر به گفته کارشناسان یکی از دلایل عمده ای که موجب افزایش قاچاق کالا از مرزها به داخل کشور و برعکس می شود عدم وجود مجازات سنگین برای قاچاقچیان است که برای حل این مشکل نیز قانونگذار طی ماههای اخیر پاره اندیشی کرده است.
تشدید برخورد با قاچاقچیان کالا
ارسلان میری، رئیس تعزیرات حکومتی استان کرمان در گفتگو با مهر از برخورد قاطع با قاچاقچیان در کرمان به خصوص قاچاقچیان سوخت خبر داد و افزود: بالغ بر دو میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر انواع سوخت قاچاق که از روشهای مختلف از سوی قاچاقچیان خرد و کلان در حال خروج از کشور بود شناسایی و کشف شده است و پرونده های متعددی نیز برای قاچاقچیان تشکیل شده است.
میری افزود: تعداد پرونده های تشکیل شده در خصوص قاچاق انواع کالا در استان کرمان طی سال جاری تقریبا سه برابر شده است و این در حالیست که پرونده هایی که از آنها نام برده می شود با ارزش ریالی بالای ۱۰۰ میلیون ریال هستند.
وی با اشاره به قانون مبارزه با قاچاق ادامه داد: در صورتیکه محموله قاچاق بیش از یک میلیون تومان ارزش داشته باشد از یک تا چهار برابر ارزش کالای قاچاق جریمه در نظر گرفته می شود و کالای قاچاق نیز به نفع دولت ضبط می شود.
وی گفت: فرد حامل کالای قاچاق اگر نتواند در خصوص شناسایی صاحب کالای قاچاق کمک کند جریمه مالکیت کالا را نیز شامل خواهد شد و وسیله نقلیه نیز توقیف می شود.
وی ابراز امیدواری کرد که با سخت شدن مجازات قاچاق کالا از روند توسعه این پدیده شوم اقتصادی جلوگیری خواهد شد.
با توجه به درآمد بالایی که قاچاق کالا به خصوص قاچاق سوخت نصیب قاچیاچیان خرد و عمده می کند بسیاری از کشاورزان و افرادی که زمینه کاری نیز برای آنها مساعد است برای طی کردن ره صد ساله در طول یک شب به سمت قاچاق کالا روی می آورند.
اما نکته تاسف بار این است که با توجه به درآمد بالایی که قاچاق کالا به خصوص قاچاق سوخت نصیب قاچیاچیان خرد و عمده می کند بسیاری از کشاورزان و افرادی که زمینه کاری نیز برای آنها مساعد است برای طی کردن ره صد ساله در طول یک شب به سمت قاچاق کالا روی می اورند.
به همین دلیل است که قاچاق کالا در شرق کشور علاوه بر صدمات جبران ناپذیر اقتصادی موجب بروز چالش های اجتماعی و امنیتی نیز شده است.
علاوه بر صدمات قاچاق کالا به درآمدهای گمرکی و مالیاتی و همچنین از چرخه خارج شدن کالاهای تولید داخل و ورود کالاهای غیر استاندارد و زیان آور، این پدیده در استان کرمان و استانهای شرقی و جنوب شرق کشور سبب شده است تولید کنندگان روستایی نیز به جای کشت و زرع به سمت قاچاق روی بیاروند و روند تولید در روستاها نیز با چالش مواجه شود بطوریکه در برخی موارد کشاورزان ترجیح می دهند سوخت اختصاص یافته به موتور پمپهای کشاورزی را نیز در بازار سیاه به فروش برسانند و سود این کار را از سود ناشی از تولیدات کشاورزی بیشتر می دانند.
قاچاق دام از افغانستان سلامت جامعه را تهدید می کند
از سوی دیگر در حالیکه به دلیل افزایش نرخ ارز در کشور طی سالهای اخیر قاچاق دام در مرزهای شرقی برای قاچاقچیان فاقد صرفه اقتصادی شده بود اما طی روزهای اخیر نماینده مردم کهنوج و شهرستانهای جنوبی استان کرمان در جمع خبرنگاران در خصوص ورود دام از مرزهای شرقی و به خصوص افغانستان به جنوب استان کرمان و در نهایت به هرمزگان و فارس هشدار داده است.
حجت الاسلام محمدرضا امیری کهنوج بیشترین میزان ورود دام در ماههای اخیر را مربوط شتر دانست و افزود: این حیوانات اکثرا بیمار هستند و موجب تهدید سلامت دام بومی با شیوع بیماریهای دامی در جمیعت دامی کشور می شوند.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در این خصوص گفت: ساز و کار مشخصی برای برخورد با این نوع قاچاق در کشور وجود ندارد و ورود دام قاچاق از مرزهای افغانستان و پاکستان موجب نگرانی در خصوص سلامت مصرف کنندگان و جمعیت دامی شده است.
روند قاچاق کالا، دام و سوخت روند تولید و اقتصاد داخلی را در معرض تهدید قرار داده است و غیر قانونی بودن این پدیده شوم اقتصادی منجر به بروز آسیبهای متعدد اجتماعی از جمله افزایش تصادفات رانندگی در جاده های شرق کشور به دلیل قاچاق سوخت و تغییرات مراودات اجتماعی اقتصادی نیز شده است.
به نظر می رسد برنامه ریزی و همراهی دستگاههای مختلف و همچنین ایجاد زمینه های اشتغال و کسب درآمد برمبنای توانمندیهای بومی هر منطقه می تواند بستر شکوفایی اقتصاد سالم و دوری از اقتصاد زیر زمینی را در منطقه مهیا کند.
