چرا کمپین «ساخت ایران» گرفت؟

این استقبال از محصولات خارجی میان ایرانی ها در حالی است که بسیاری معتقدند به دلیل فرهنگ سازی های اشتباه که ریشه در سال هایی دور دارد، کالاهای خارجی با کیفیت ترمعرفی شده است ، اما از سوی دیگر برخی عادات زندگی نادرست مانند تجمل گرایی نیز به متمایل شدن سلیقه بسیاری از افراد به استفاده از کالاهای لوکس خارجی و غیر ضروری دامن زده است. از سوی دیگر به دلیل رشد کیفیت محصولات ساخت ایران در سال های اخیر بسیاری از تولید کنندگان و حتی مصرف کنندگان داخلی برا ین باورند که دیگر زمان آن فرار رسیده که ایرانی ها از مصرف گرایی فاصله بگیرند و محصولاتی که قابل رقابت با نوع خارجی است را در سبد خرید خود، قرار دهند. اخیرا نیز کمپینی در حمایت از تولیدات داخلی در فضاهای اجتماعی به راه افتاده که در آن کاربران به معرفی محصولات با کیفیت و البته بی کیفیت ایرانی می پردازند. طراح این کمپین در گفتگوبا آفتاب یزد ضمن اشاره به مزایای شکل گیری چنین حرکتی در فضای اجتماعی می گوید، استقبال غیر قابل انتظاری از این ایده شده است.
استقبال چشمگیر از کمپین ساخت ایران
بی رغبتی ایرانی ها در خرید کالاهای ساخت داخل و در اولویت قرار دادن خرید برندهای خارجی به معضلی بزرگ تبدیل شده که اثراتی منفی در تولید کشور و نیز سبک زندگی افراد دارد . امیرهادی انواری، طراح کمپین حمایت از محصولات ساخت ایران با بیان مطلب فوق، گفت: متاسفانه یکسری کالاهای ایرانی هستند که مردم به دلیل تبلیغات دولتی و نادرست رغبتی به استفاده از آنها ندارند. این مسئله باعث شد که به دنبال راهی موثر برای معرفی کالاهای با کیفیت ایرانی برای مقابله با رویه مذکور باشم و این فکر به ذهنم رسید که معرفی ویژگی های مثبت و منفی هر کالایی از زبان مصرف کنندگان می تواند بهترین راه حل باشد.
وی ادامه داد: بنابراین این ایده را در برخی فضاها و شبکه های اجتماعی مطرح کردم و از دوستان و کاربران خواستم که پنج کالای با کیفیت و پنج کالای ضعیف را که تجربه استفاده از آنها را دارند، معرفی کنند و از دیگران هم بخواهند که به این کمپین بپیوندند.انواری با بیان اینکه استقبال از این ایده غیر قابل انتظار بود، توضیح داد: ظرف مدت کوتاهی از مطرح شدن این ایده مشاهده کردم استقبال غیر قابل پیش بینی از آن شد و کاربران زیادی بلافاصله به معرفی کالاهای مختلف پرداختند.
تمجید ازمحصولات آرایشی و غذایی
و انتقاد از خودروسازان داخلی
وی در پاسخ به این سوال که تاکنون چه کالاهایی با تمجید و چه کالاهایی با نارضایتی کاربران همراه بوده است،‌ گفت: تا کنون بیشتر رضایت افراد از محصولات آرایشی، بهداشتی ، غذایی بوده و در مقابل خدمات برخی شرکت های ارایه دهنده اینترنت و نیز دو شرکت خودروسازی داخلی مورد انتقاد زیادی قرار گرفته است.
طراح کمپین ساخت ایران در تشریح مزایای به راه افتادن چنین حرکت هایی در فضاهای اجتماعی، خاطرنشان کرد: این تبلیغات که در فضای رسانه به تبلیغات دهان به دهان معروف است ، مزایای زیادی هم برای مصرف کننده وهم برای تولید کننده دارد. به این صورت که اولا بعد فرهنگی سازی این قضیه مهم است ، چرا که مردم وقتی می بینند که کالای ایرانی توسط دوستان و کاربران درحال تبلیغ است ، ناخودآگاه به استفاده از چنین محصولاتی گرایش پیدا می کنند.
وی اضافه کرد: این کمپین می تواند نقش مهمی در احقاق حقوق مصرف کننده داشته باشد. به عنوان مثال ممکن است فردی از خدمات یک شرکت ارایه دهنده اینترنت استفاده کرده اما به دلایلی حقش ضایع شده باشد ، اگر بخواهد وارد پروسه طولانی شکایت از شرکت مذکور شود، معمولا یا منصرف می شود و یا نتیجه مورد نظر را نمی گیرد اما اگر این فرد در یک فضای اجتماعی که کاربران زیادی در آن فعال هستند، این تجربه را به اشتراک بگذارد باعث می شود دیگران نیز مطلع شوند.
انواری با اشاره به مزایای این کمپین برای تولیدکنندگان ‌توضیح داد: در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان داخلی با صرف هزینه های هنگفت محصولات خود را از طریق صدا و سیما تبلیغ می کنند و این تبلیغات گران صدا وسیما در واقع تولید کشور را خدشه دار کرده است، چرا که تولید کنندگان میلیاردها تومان صرف هزینه تبلیغاتی می کنند که برگشت پذیری چندانی هم ندارد و از سوی دیگر این تولیدگنندگان مجبور هستند بخشی از هزینه تبلیغات گزاف را با افزایش قیمت محصولات خود جبران کنند که در این صورت می توان گفت در واقع مصرف کنندگان به طور غیر مستقیم بهای اینگونه آگهی های تبلیغاتی را پرداخت می کنند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تبلیغاتی با عنوان اینکه” کالای ایرانی بخرید”، در صداو سیما و یا برخی وزارتخانه ها، می شود، یادآورد شد: در اینباره در بسیاری از تبلیغات عموما گفته می شود که مثلا به دلیل اینکه کارگران ایرانی مشکلات معیشتی دارند سعی کنید کالاهای ایرانی بخرید اما این نوع شعارها و تبلیغات اصولا کارایی چندانی ندارد، چرا که مصرف کننده بر اساس کیفیت ، قیمت و برخی فاکتورها اقدام به خرید می کند ، پس تولیدکنندگان فقط می توانند با ارتقای شاخص های کیفی به جذب مشتری بپردازند.انواری ادامه داد: برخی کالاهای ایرانی کیفیت و قیمت مناسبی ندارند و دیده می شود که نوع مشابه خارجی آن بسیار به صرفه تراست و در این صورت نمی توان به مصرف کننده برای خرید برند خارجی خرده گرفت چرا که نوع ایرانی واقعا آن استاندارد های لازم را ندارد.
نهادهای دولتی در این کمپین دخالت نکند
وی با بیان اینکه این کمپین برای اولین بار شکل گرفته و هیچ مدل مشابهی در خارج و یا داخل کشور ندارد، گفت: معمولا هر کمپینی که در فضاهای اجتماعی شکل می گیرد، کپی برداری از مدل خارجی آن است ،‌اما این کمپین برای اولین بار است که با استقبال خوب کاربران همراه بوده و تجربه جالبی است که از بستر فضاهای اجتماعی و بدون صرف هزینه تبلیغاتی به نفع مصرف کننده و تولید کننده صورت گیرد،همچنین این کمپین توسط شخص خاصی اداره نمی شود. انواری درپاسخ به این سوال که نهادهای دولتی چه حمایتی از این کمپین می توانند بکنند، گفت: بزرگترین حمایتی که مسئولان و نهادهای دولتی از این کمپین می توانند داشته باشند، این است که اصلا وارد این جریان نشود، چراکه اصولا هر زمان وارد چنین مسائلی شده اند، آن حرکت از مسیر خود منحرف شده است.
تبلیغات توسط مصرف کنندگان، رقابت بین تولیدکنندگان را به دنبال دارد
درهمین حال روح‌الله عباسپور، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به مزایای شکل گیری چنین کمپین هایی که در جهت حمایت از تولیدات داخلی است به آفتاب یزد، گفت: وقتی تولیدات یک شرکت داخلی در معرض قضاوت افراد در فضاهای اجتماعی قرار می گیرد ناخودآگاه تولیدکنندگان مجبور می شود که ارتقای کیفیت را مبنای کار خود قرار دهند.
وی با هشدار نسبت به اینکه در چنین حرکت هایی نباید عرصه برای انتقام گیری و بداخلاقی برخی رقبا فراهم شود، توضیح داد: قطعا در فضای رقابتی ، تولیدکنندگان مجبور هستند برای ادامه حیات کاری خود و از دست ندادن بازار به تکاپو بیفتند.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن با اشاره به اینکه” براساس تبلیغات و فرهنگ سازی های اشتباه ،مردم به استفاده از برندهای خارجی روی آورده اند”، توضیح داد: با وجود آنکه گفته می شود برای حمایت از تولید داخل از کالاهای ایرانی استفاده شود اما مصرف کننده هم حق دارد ازکالایی با کیفیت و با قیمت مناسب بهره ببرد و تولید کننده هم وظیفه دارد محصولات با کیفیت تولید کند.
وی افزود: برخی کالاهای ایرانی قیمت تمام شده بالایی نسبت به نوع مشابه خارجی خود دارند و این مسئله باعث می شود مصرف کننده به سمت برند خارجی که عمدتا هم چینی هست، روی بیاورد، از سوی دیگر برخی مصرف کنندگان قدرت تشخیص کالاهای با کیفیت را ندارند و بعضا کالاهایی خارجی که کیفیت پایین تر و قیمت بالاتری نسبت به نوع ایرانی دارند را خریداری می کنند که در این زمینه باید اطلاع رسانی و فرهنگ سازی لازم، صورت بگیرد.