كدام دردها جانتان را تهدید می کند؟
حتما برايتان پيش آمده كه دردي شديد ناگهان سراغتان بيايد و تا به خود بياييد، اثر و ردي از آن در بدنتان باقي نمانده. همه ما اين قسم دردها را تجربه كردهايم؛ گاهي آن را در ناحيه سر یا كمر و گاهي در شكم تجربه كردهايم. درد شديد و يكباره لزوما نشانه بيماري و مشكل حاد نيست اما نبايد نسبت به آن بيتفاوت باشيم.
ممكن است دردي كه يكدفعه و بدون هيچ دليلي سراغمان آمده، همانطور هم از بين برود ولي بعضي وقتها اينطور نيست وما با دردي روبهروييم كه هرازگاهي تكرار ميشود و به دفعات سراغمان ميآيد پس هرگز فراموش نكنيم نسبت به هيچ دردي نبايد بيتفاوت بود چون شايد پشت ظاهر اين دردهاي گذرا اتفاقي در حال وقوع باشد؛ اتفاقي كه ممكن است به دردهاي طولاني مدت منجر شود.
بههر حال دانستن اينكه منشا هر درد به چه عامل يا عواملي بازميگردد، ميتواند در پيگيري و درمان موثر باشد. به همين دليل بد نيست با چند درد و دلايل به وجود آمدن آنها بيشتر آشنا شويم. براي آشنايي بيشتر با دردهاي رايج در بدن، مطالعه اين مطلب بسیارمفيد خواهد بود.
درد پهلوها
گاهي پهلوها دچار دردي شديد ميشوند؛ دردي كه چند لحظهاي چهره شما را درهم ميكند و به مرور برطرف و ناپديد ميشود. اين درد عاصيكننده در بسياري از موارد خودبهخود از بين ميرود و به دست فراموشي سپرده ميشود. اما اين درد چرا بروز ميكند؟ توجه به ظهور درد در شناسايي آن موثر است. اگر درد پهلو، حالت گرفتن و ول كردن دارد يا در شرايطي كه در مسير جريان خنك هوا قرار ميگيريد سراغتان ميآيد، ميتواند نشانه بيماري كليوي يا اختلال در عملكرد آن باشد. اما اگر اين درد به طور ناگهانی و خيلي شديد در ناحيه پهلويتان ظاهر ميشود و نمودش اينگونه است كه انگار سيخي به پهلوي راست شما وارد ميشود و درد تا ناحيه زير شكم كشيده ميشود، ميتواند نشانه تورم يا التهاب آپانديسيت باشد.
چه كار كنيم؟ در حالت اول بهترين كاري كه ميتوانيد انجام دهيد، گرم نگهداشتن موضع و تسكين آن با يك مسكن ساده است تا سر فرصت بتوانيد به متخصص كليه و مجاري ادرار مراجعه كنيد. اما در مورد دوم، دردتان آنقدر شديد است كه سريع به فكر ملاقات با پزشك و جراح عمومي بيفتيد. درد آپانديسيت را بايد جدي گرفت؛ چراكه عفونت ناشي از آن ميتواند حفره شكمي را آلوده و بيمار را در شرايط سختي قرار دهد.
سردردهاي ناگهاني و شديد
شناسايي سردردهايي كه سراغتان ميآيد شايد كار چندان سادهاي نباشد اما ميتوانيد براساس برخي از نشانهها تشخيص دهيد كداميك نيازمند مراجعه به پزشك است! چنانچه سردرد در اثر برخي عوامل محيطي مانند قرار گرفتن زير نور خورشيد، فعاليت بدني سنگين، رانندگي طولاني، دوران قاعدگي و… بروز كند، متناسب با موقعيت فرد قابل بررسي و کنترل است. اما سردردهايي وجود دارند كه به هيچ يك از عوامل محيطي ارتباط ندارند؛ اين سردردها بهطور ناگهانی سراغتان ميآيند، به مرور شدت ميگيرند؛ به گونهاي که فرد نسبت به نور و صدا دچار حساسيت ميشود.
اين سردردها ميتوانند در گروه سردردهاي ميگرني قرار بگيرند. اين سردردها ميتوانند هر روز يا هر چند روز يك بار سراغتان بيايند. سردردهاي ديگري نیز هستند كه ناگهاني سراغتان ميآيند و با علائمي مثل كاهش بينايي، حالت تهوع و استفراغ، از دست دادن هوشياري و بيحسي به ويژه در ناحيه سر همراه هستند؛ اين سردردها نشانه يك آنوريسم مغزي است. تحقيقات نشان ميدهد حدود 5 درصد افراد به اين نوع سردرد دچار ميشوند كه دليل آن پارگي يا افزايش حجم كيسه بادكنكي عروق خوني و شريانها در سر است. تا پيش از پارگي آنوريسم شايد شما حتي احساسي از اين كيسه نداشته باشيد اما به محض پاره شدن آن درد شديدي در ناحيه سر احساس خواهيد كرد. سابقه موروثي يا افراط در مصرف دخانيات از مهمترين عوامل به وجود آورنده آنوريسم است. ابتلا به اين اختلال در بزرگسالان نسبت به خردسالان بيشتر است.
چه كار كنيم؟ درباره سردردهاي روزمره بهترين گزينه قرار گرفتن در محيطي آرام و بيصدا و مصرف يك دمنوش گياهي تسكينبخش مثل گلگاوزبان يا بهارنارنج است. اما اگر در مقابل درد صبور نيستيد، ميتوانيد از يك مسكن ساده براي تسكين دردكمك بگيريد. براي سردردهايي كه شما را به نور و صدا حساس ميكنند به متخصص مغز و اعصاب مراجعه كنيد؛ شايد به ميگرن مبتلا باشيد. اما اگر علائم آنوريسم را مشاهده كرديد، بايد سريع اورژانس را خبر كنيد و تحت ویزيت جراح مغز و اعصاب قرار بگيريد.
درد و كرختي كمر
ممكن است شما پس از فعاليت سخت بدني، ورزش يا در جريان جابهجايي وسايل سنگين از ناحيه كمر احساس درد كنيد، دردي كه با كمي استراحت تخفيف پيدا ميكند و از بين ميرود. اين دردها با يك مسكن ساده فراموش ميشوند اما اگر كار خاصي انجام ندادهايد و اين درد سراغتان آمده، بايد كمي تامل كنيد. امكان دارد به هر دليلي و در جريان شيوه غلط زندگي با جابهجايي ديسك و فشار عصب نخاعي دچار مشکل شده باشيد. اين درد را گاهي خفيف و گاهي شديد تجربه میکنید اما هميشه با آن سر و کار دارید پس نسبت به آن بيتفاوت نباشيد مخصوصا اگر گهگاه با بيحسي دست يا پا نيز مواجهه ميشويد. بيتوجهي به اين درد خطر آسيبديدگي دائمي عصب نخاعي را به همراه خواهد آورد.
چه كار كنيم؟ در مورد کمردردهای ناشی از سبک زندگی نادرست تنها راه رعایت اصول اولیه است. اما در مورد کمر دردهای گروه دوم که با عوارضی مثل بی حسی همراه است ملاقات با پزشک چاره کار است. از طريق راديوگرافي يا تصويربرداري امآرآي مشخص ميشود آيا ديسك از جاي خود حركت كرده يا دچار پارگي شده است. اگر كرختي بدن حاد نشود، پزشك از طريق درمانهايي چون آبدرماني يا فيزيوتراپي به همراه تجويز داروهاي ضدالتهابي غيراستروئيدي مانند ايبوپروفن يا ديكلوفناك، روال درمان را پي ميگيرد. اما اگر با گذشت چند ماه التهاب عصب تغييري نكرد يا حتي بدتر شد، فرد بيمار بايد تحت عمل جراحي ستون فقرات قرار گيرد.
درد قفسه سينه
درد يا سوزش قفسه سينه كه بهطور معمول همراه فشار است، ممكن است ناشي از يك حركت نابهجا يا مصرف غذاي تند يا چرب باشد كه معمولا چندان هم جدي گرفته نميشود. اين درد گاهي ناشي از اختلال در عملكرد معده و دستگاه گوارش است اما تكرار و تداوم آن ممكن است نشانه اختلال يا ناراحتي قلبي باشد. اگر براي خود شما محرز است كه در معرض خطر بيماريهاي قلبي قرار داريد، بايد اين موضوع را جدي بگيريد. براي نمونه اگر در خانوادهتان افرادي داريد كه بيماري قلبي دارند حتما با پزشک مشاوره کنید. فراموش نكنيد علائم حمله قلبي در زنان خفيفتر از مردان است. اگر به جز درد خفيف يا فشار در قفسه سينه احساس خستگي، گلو درد يا تنگي نفس هم سراغتان آمده همين علائم كافي است تا نگران سلامت قلبتان شويد.
چه كار كنيم؟ اگر بعد از فعاليت بدني يا ورزش احساس فشار شديد در قفسه سينه كرديد و اين فشار همراه با درد بود، بايد بلافاصله به اورژانس اطلاع دهيد. متخصص قلب و عروق، نوار قلب شما را بررسي ميكند تا احتمال آسيب ديدن قلب را بررسي كرده و درمان لازم را برايتان تجويز كند. اما اگر مشكلتان از معده و دستگاه گوارش باشد، متخصص گوارش ميتواند كار را برايتان ساده كند.
درد شكم
دردهاي ناحيه شكم ميتوانند دلايل مختلفي داشته باشند؛ گاهي ممكن است نفخ سراغتان آمده باشد. اين عارضه در زنان نسبت به مردان بيشتر شايع است. تشخيص نفخ تا حدي براي افراد ساده است درصورتيكه غذاي نفاخ مصرف كرده باشيد بروز اين درد و گاز معده طبيعي است. گاهي ممكن است دلپيچه نيز سراغتان بيايد و همه اينها در شرايطي است كه شما پرهيزهاي غذايي لازم را نداشته باشيد. درد ناشي از قاعدگي هم از آن دردهايي است كه ميتوانيد به راحتي آن را شناسايي كنيد. اما دردهاي شكمي وجود دارند كه كمي سختتر از شكمدردهاي معمولي هستند و این دردها علاوه بر شكم ناحيه لگن خاصره را هم درگير ميكنند و با احساس خستگي،تورم و نفخ همراه هستند و گاهي تهوع،اسهال و استفراغ هم به همراه دارند. اين دردهاي شكمي بايد نگرانتان كنند.
چه كار كنيم؟ در مورد اخير بايد در سريعترين فرصت با متخصص زنان مشورت كنيد؛ شايد احتمال ابتلا به سرطان تخمدان يا رحم مطرح باشد. اگر تشخيص مشكوك باشد از طريق آزمايش يا سونوگرافي وجود تومور بررسي ميشود. تشخيص زود هنگام در اين مورد ميتواند روند درمان را بهشدت تحت تاثير قرار دهد و در كسب نتيجه بهتر موثر باشد. در مورد نفخ و اختلالات دستگاه گوارش، متخصص گوارش ميتواند بهترين راهحلها را پيش رويتان قرار دهد.