اگر سال‌ها قبل، چهاردهم فوریه، تنها برای شهروندان كشورهای غربی روزی برای ابراز عشق محسوب می‌شد، حالا سال‌هاست «ولنتاین» به كشورهای شرقی هم راه پیدا كرده و جوانان آشنا یا ناآشنا به ریشه و تاریخچه این روز، آن را به عنوان روزی نمادین برای ابراز عشق و علاقه در نظر می‌گیرند.
حتی با وجود ممنوعیت‌هایی كه به تازگی برای روز ولنتاین در نظر گرفته می‌شود، نگاهی به مغازه‌های سطح شهر، نشان می‌دهد این روز همچنان برای بسیاری از افراد جذابیت دارد؛ چه برای آنها كه منافع مالی از تولید و فروش انواع قلب و شكلات و … به جیب می‌زنند و چه برای نوجوانان و جوانانی كه میخواهند عاشقی كنند.
اما در این میان، عده دیگری هستند كه نگاه متفاوتی به این روز دارند. آنها جنبشی راه‌اندازی كرده‌اند به نام V-Day؛ این جنبش یك حركت جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان و دختران است که از سال 1998 تا به امروز در حال فعالیت است و بخشی از این رویدادها مربوط به ماه فوریه (V-Season) و ۱۴ فوریه (V-Day) است .این حركت بنا دارد به عشاق، مخصوصا در روز ولنتاین، یادآوری كند شاید بهترین هدیه به كسی كه دوستش دارند، این است كه مصادیق خشونت را شناخته و آنها را به كار نگیرند؛ خشونت كلامی، فیزیكی، جنسی و بسیاری از انواع دیگر خشونت و آزار، كه شاید شخص آزاردهنده قصدی هم برای آن نداشته باشد و از روی ناآگاهی، آنها را مرتكب شود.
ازجمله فعالیت‌های این فعالان مدنی، می‌توان به برنامه‌ریزی رویدادهایی برای گسترش آگاهی و جمع‌آوری منابع مالی برای کمک به زنان و دختران قربانی خشونت اشاره کرد. این سازمان هر سال از گروه‌های نمایشی و افراد مختلف دعوت می‌کند تا به صورت همزمان در سراسر جهان با اجرای برنامه‌های نمایشی مشخص شده در چهارچوب این جنبش برای مبارزه با خشونت علیه زنان به پا خیزند.
امسال، برای اولین بار تهران نیز همزمان با 60 کشور به طور رسمی میزبان این برنامه است و تلاش دارد از طریق مونولوگ‌هایی كه در یك نمایش به كار می‌رود، افراد جامعه را با مصادیق خشونت علیه زنان و دختران آشنا كند. گروه تئاتر اگزیت از سال ۲۰۰۸ به این جنبش پیوسته و تاکنون هر ساله با اجرای نمایش‌های گوناگون به کارگردانی مهرداد خامنه‌ای در کشورهای نروژ و آلمان، این جنبش را همراهی کرده و مجموعه مونولوگ‌های “یک خاطره، یک مونولوگ، یک فریاد و یک نیایش” را به روی صحنه آورده است كه همگام با جنبش جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، در راستای اهداف بنیاد امید مهر (برای کمک به زنان و دختران آسیب دیده در تهران) اجرا می‌شود.
كارگردان نمایش “یک خاطره، یک مونولوگ …” توضیح می‌دهد: این نمایش كه تا دوم اسفند در خانه موزه استاد عزت الله انتظامی به اجرا درمی‌آید، مجموعه‌ای نوآورانه از مونولوگ‌های نوشته شده توسط نویسندگان شناخته شده جهان است که توسط ایو انسلر و مالی دوئل گردآوری شده‌اند تا خشونت را در همه سطوح و اشکال آن رمزگشایی و فاش کنند.
به گفته مهرداد خامنه‌ای، این نویسندگان آثار خود را در اختیار کنشگران اجتماعی قرار داده‌اند تا همصدا با هم، علیه خشونت در سراسر جهان به پا خیزند و در کنار هم صدای قربانیان بی‌صدای خشونت باشند. ظلم، اهمال، سرکوب، تحقیر و دیگر اشکال خشونت جسمی، روحی و کلامی، مجموعه‌ای از این مونولو‌گ‌ها را تشكیل می‌دهند.
همچنین در كنار این تئاتر، مجموعه پرتره‌هایی از بازیگران این اثر، كه هر كدام نشان‌دهنده خشونت علیه زنان هستند، به نمایش گذاشته شده‌اند. «تا زمانی كه خشونت متوقف شود» شامل پرتره‌های رضا جاویدی است كه درباره آنها به خبرآنلاین می‌گوید: بسیاری از افراد در روز ولنتاین به كسانی كه دوستشان دارند گل و كادو هدیه می‌دهند، اما نمی‌دانند كه در طول سال، ممكن است این خشونت باشد كه هدیه می‌دهند. عده‌ای از روی ناآشنایی، نسبت به كسانی كه دوستشان دارند، رفتارهای ناخوشایندی نشان می دهند و در حالی كه فكر می‌كنند بعضی از رفتارهایشان دوستانه است، برای طرف مقابلشان، رفتاری خشونت‌آمیز محسوب می‌شود.
این هنرمند عكاس می‌گوید: از این رو، همگام با حركت جهانی منع خشونت علیه زنان و نمایش “یک خاطره، یک مونولوگ، یک فریاد و یک نیایش”، تصمیم گرفتیم عكس‌هایی نیز از این نمایش ارائه كنیم. عكس، از آن جهت درباره ارائه مضامینی از این قبیل اهمیت دارد كه به راحتی می‌تواند در فضای مجازی دست به دست شود و تعداد افراد بیشتری از طریق دیدن آن، با مفاهیم مورد نظر آشنا شوند.
جاویدی اشاره می‌كند: در جریان این نمایش و بعد از انتشار این عكس‌ها، بازخوردهای زیادی از افراد مختلف بویژه زنان گرفتیم، آنها با این تصاویر احساس همدردی كرده و حتی بعضی از مواردی كه از نظر آنها مصداق خشونت محسوب می‌شد و آن را در زندگی روزمره لمس كرده بودند، به ما انتقال دادند. بسیاری از زنان، از انواع خشونت خانگی سخن گفتند در حالی كه معمولا تصور می‌شود این مسائل نباید از چهاردیواری خانه بیرون بیاید و از این طریق، شدت بیشتری هم پیدا می‌كند.
او درباره وظیفه هنر و هنرمند در مواجهه با چنین موضوعات اجتماعی نیز معتقد است: بسیاری از مسائل و مشكلات اجتماعی، ریشه در فرهنگ دارد، بنابراین هنرمند و كسانی كه دغدغه كار فرهنگی دارند، نمی‌توانند نسبت به این موضوعات بی‌توجه باشند. در عین حال، یكی از بهترین شیوه‌های اصلاح جامعه، راه‌های فرهنگی است. درباره خشونت علیه زنان و دختران نیز متاسفانه سكوتی در جامعه وجود دارد كه فكر می‌كنم با كارهای فرهنگی می‌توان این سكوت را شكست. هنرمند شاید نتواند كار عملی و قانونی انجام دهد، اما همین كه بذری در فكرها بكارد، می‌تواند به آینده‌ای بهتر امیدوار باشد. مهم این است كه سكوت را بشكنیم؛ هرچه بیشتر درباره مشكلات اجتماعی مانند خشونت علیه زنان حرف زده شود، بیشتر می‌توان ابعاد آن را شناخت، راهكار پیدا كرد و با آگاه‌كردن مردم، از بروز آنها جلوگیری كرد.
