نمیگذاریم دیگران درباره سوریه تصمیم‌گیری کنند

موبنا – “حسین جابر انصاری” سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با حضور در برنامه متن، حاشیه درباره موضوعات مختلف صحبت کرد.

وی در این مصاحبه در این باره که چرا در عرصه سیاست خارجی همه چیز پیچیده شده است، گفت: سیاست عرصه پیچیده‌ای است، به‌خصوص که سیاست خارجی، که پیچیده‌تر بوده چون تناقض‌های متنوعی را با هم جمع می‌کند به همین دلیل پیچیده‌تر است.

عربستان دعواهای سیاسی را وارد موضوع حج کرد

جابر انصاری در پاسخ به موضوع حج و مذاکرات هیئت ایرانی و عربستانی گفت: انجام مذاکرات با سازمان حج بوده و هیئت ما رفتند و برگشتند. بارها گفتم که مسئولیت آنچه تا کنون روی داده متوجه عربستان سعودی است و این کشور به‌خلاف میزبان بودن مناسک حج، دعواهای سیاسی خود را وارد موضوع حج کرد. اختلاف عربستان با ایران درباره مسائل مختلف بوده به‌ویژه آنکه عربستان در مسائل منطقه‌ای خود را در مقابل ایران می‌داند. عربستان مدتها است که سیاست خارجی خود را در مقابله و افزایش تنش در منطقه اتخاذ کرده است و در نتیجه آنچه مشاهده می‌کنیم که در مقطع چند سال قبل از قطع رابطه با ایران و به‌خصوص چند ماه پیش از قطع رابطه به‌دنبال روابط تنش‌آمیز با ایران بوده است.

اگر حج ایران برگزار نشود مسئولیت آن به‌عهده عربستان است

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اضافه کرد: عربستان به هر حال وظایف میزبانی مناسک حج را دارد. مسئولیت موضوع حج بر اساس تصمیمات سطوح عالی کشور زیر نظر سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبری است و ما در ریز مسائل حج دخالتی نداریم اما ما از طریق عضویت در سازمان حج اقداماتی انجام دادیم اما مدیریت مسائل حج به‌عهده سازمان حج است و بر اساس آخرین اقدامات و گفت‌وگوها، عربستان سعودی بدیهی‌ترین وظایف خود را که حمایت از حجاج ایرانی و موضوع حمایت کنسولی که از مسائل اساسی است نادیده گرفته‌اند. بخشی از موضوعات مطرح در گفت‌وگوها مسائل اجرایی در حج مثل حمل و نقل حجاج و خطوط هوایی است. عربستان تمامی مسائل اجرایی را رد کرده و در دور آخر برخی مسائل اجرایی را پذیرفتند اما دو موضوع اساسی که مسئله امنیت و سلامت حجاج و همین‌طور حمایت کنسولی در زمان قطع روابط با دولت حافظ منافع را که سوئیس است امضا نکردند و عربستان گفته است که این موضوع با وزارت‌خانه‌های دیگر که منظورش وزارت خارجه است مرتبط است و عربستان به‌دنبال گذراندن وقت است. عربستان ماه‌ها وقت را تلف کرد و موضوعات بدیهی مانند حمل و نقل و صدور روادید را به تأخیر انداختند و هیچ تعهدی برای امنیت و سلامت حجاج ارائه نکرده‌اند و اگر حج ایران برگزار نشود مسئولیت آن به‌عهده عربستان سعودی است و منشأ بسیاری از نابسامانی‌ها در شرق آسیا و شمال آفریقا به‌عهده عربستان است. حرکت عربستان به‌سوی حرکت پرخاشگرانه طی چند سال گذشته باعث شده که این کشور منشأ بسیاری از حرکت‌های خشونت طلبی و افراطی باشد. در حج هم سوء مدیریت و سوء تدبیر عربستان کاملاً مشهود بوده که منجر به کشتارهای متعدد شده و به نظر می‌رسد که امری آشکار برای بخشهای مختلف است اما این از مسئولیت ما کم نمی‌کند.

وی در پاسخ به سؤالی درباره صبوری در مقابل عربستان گفت: اینکه صبر ما حد و اندازه دارد، طبیعی است که صبر هیچ کس بی‌حد و اندازه نیست. ما تلاش کرده‌ایم که به‌صورت خویشتندارانه در برابر عربستان برخورد کنیم اما ایران بر اساس مسیر و اهداف خود حرکت می‌کند. مهمترین کار در سیاست خارجی ما این است که عربستان سعودی خودش باشد و نه اینکه نمایندگی از کشورهای جهانی را ایفا کند. نوع نگاه سنتی که به عربستان سعودی وجود دارد این است که همه بدی‌های عربستان سعودی کنار گذاشته می‌شد اما طی یک دهه گذشته وضعیتی از سیاست عربستان روی داده که این دیدگاه در حال تغییر است. نوع سیاست‌هایی که عربستان اتخاذ کرده که با نوعی حمایت جهانی همراه بوده و به‌نوعی به هم ریختگی و نابسامانی در بسیاری از کشورها ایجاد کرده باعث شده که جمع‌بندی‌های جدیدی را برای کشورهای جهان ایجاد کند.

عربستان با حصول برجام نگران بود که مزیت نسبی خود در سطوح بین‌المللی را از دست بدهد

جابر انصاری در ادامه مصاحبه در برنامه متن و حاشیه گفت: برخی کشورها از عربستان حمایت می‌کنند اما همین دولت‌ها که گمان می‌شود نزدیک به عربستان هستند به‌دنبال آن هستند که از خشم و غضب عربستان دوری کنند. ما باید شبکه روابط خود با جهانیان را توسعه دهیم و حقایق موجود در منطقه را مشخص کنیم و ما هیچ‌گاه نمی‌بایست بازی را تحویل طرف مقابل دهیم تا به اهداف خود برسد. عربستان به‌خلاف عقربه‌های زمان در حال حرکت بوده است. مشکل عربستان بیش از آنکه با ما باشد با خودش است. عربستان در تلاش برای تعویق انداختن برخی تحول‌ها است. عربستان با حصول برجام نگران بود که مزیت نسبی خود با سطوح قدرت بین المللی را از دست بدهد، به‌محضی که احساس می‌کند که نوعی تغییر در تعامل با عربستان در حال روی دادن است رویکرد تهاجمی به خود می‌گیرد.

وی درباره موضوع سوریه گفت: نشست‌های بین المللی در جریان است، ما باید دوره 5ساله بحران سوریه را ببینیم. در اوایل بحران سوریه، عربستان به‌دنبال آن بود که با سرعت هرچه بیشتر اوضاع سوریه را تمام کند و شرایط خود را تحمیل کند. عربستان چون قدرت انطباق با تحولات منطقه را نداشت تلاش کرد که روند را معکوس کند و به نزاع طایفه‌ای و کشت و کشتار تغییر دهد. عربستان تا کی می‌تواند با ایجاد تأخیر به جلو برود. قدرت عربستان برای تخریب بالا بوده و قدرت سازندگی آن محدود است و به‌دلیل عدم تعادل سازنده میان تخریب و قدرت سازندگی، نمی‌تواند این روند را ادامه دهد. ما باید با عقلانیت و بدون وارد شدن به بازی طرف مقابل در جهتی حرکت کنیم که این نظام هرچه بیشتر رسوا و هرچه بیشتر مشخص شود که منشأ ناآرامی‌ها است.

اسرائیل اولین برنده از ادامه بحران فعلی در سوریه

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اضافه کرد: اولین برنده از ادامه بحران فعلی در سوریه و چه در کشورهای دیگر، اسرائیل است که نظاره‌گر تحولات جاری در منطقه است، موضوع رویارویی مسلمانان با اسرائیل به حاشیه رانده شده است. عربستان است که به‌عنوان دومین بازیگر عمده دنبال همین هدف است که به‌دنبال آشفتگی تا یک افق نامحدود است تا بیش از گذشته ملتها را از خواسته‌های خود برای آزادی و امنیت ناامید کند. بحران در منطقه تا می‌تواند باید زودتر خاتمه یابد اما نه با هر شرایطی بلکه با وضعیت‌هایی که باید تدارک دیده شود.

وی در ادامه گفت: ما مواضعی را که درباره سوریه اتخاذ کردیم اصولی و اساسی بوده و ما از ابتدای بحران گفتیم که بحران سوریه راه حل نظامی نداشته و راه حل آن سیاسی است.

ایران اجازه نمی‌دهد دولت‌های دیگر درباره سوریه تصمیم‌گیری کنند

جابر انصاری درباره خط قرمز ایران درباره ماندن بشار اسد گفت: خط قرمز اساسی ما این است که هیچ بازیگر بیرونی برای ملت سوریه تصمیم گیری کند. بازیگرهای بیرونی می‌توانند تسهیل کنند توافق سیاسی برای رجوع به آرای ملت سوریه. هیچ کسی قیم ملت سوریه نیست. ایران اجازه نمی‌دهد که دولت‌های دیگر درباره سوریه تصمیم گیری کنند و آنچه می‌خواهند بر ملت و آینده سوریه تحمیل کنند، خط قرمز سوریه آن است که آینده سوریه را ملت سوریه تعیین کنند.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره برجام گفت: هر نقدی درباره برجام گل به خودی تلقی نمی‌شود اما در برخورد با مسئله یا هر مسئله اساسی دیگر باید به‌شکل ملی با آن برخورد شود. اقتضای تنوع اجتماعی و سیاسی، دیدگاه‌های مختلف است. در جوامعی که دموکراسی در آن وجود دارد جزئی از بازی دموکراتیک نقد سیاست‌ها است، اما در کنار این ضوابطی هم حاکم است که یکی از آن مسائلی که به‌شکل ملی مطرح می‌شود نقد آن با ملی بودن مسئله بررسی می‌شود. برخی از مسائل ملی در درجاتی فوق دعواهای روزمره است، بنابراین ما باید دو کار را انجام دهیم؛ یکی به‌شکل عقلایی امکان طرح مسائل مختلف وجود داشته باشد و دوم آنکه مردم سلیقه‌های مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند.

ما قدرت هسته‌ای را به اقتدار هسته‌ای تبدیل کردیم

جابر انصاری در پاسخ به سؤالی درباره لغو تحریم‌ها علیه ایران گفت: در دوره‌ای که تحریم اتفاق افتاد مهمترین مسئله، ارتباط بانکی با شبکه بانکی جهانی است که این موضوع یک بعد فنی است که انقطاعی که ایجاد شد رفع شود و سازوکارهای لازم برای ارتباط ما با شبکه بانکی اتفاق بیفتد. آنچه درباره سوئیفت مطرح می‌شود بخش عمده آن بعد فنی است. درباره بعد اقتصادی، آن است که هیچ اتفاقی به‌صورت یک‌شبه نمی‌توان آن را ترمیم کرد. نوع تحولات اقتصادی زمان‌بر است. آنچه درباره برجام مطرح است این است که برجام می‌تواند محرکی برای اقتصاد ملی باشد اما طرف وابسته بودن به برجام نیست.

در سطح سیاسی موضوع این است که فضای استراتژیک آن است که ایران در برجام درباره موضعی خاص یک توافق خاص و یک توافق موضوعی کرده است. ما فقط درباره یک موضوع با آمریکا مذاکره کردیم و درباره یک موضوع خاص توافق صورت گرفت و طرفهای مقابل یک سری تعهدات خاص داشتند و مصوباتی در اتحادیه اروپا باید صورت می‌گرفت و همه اینها بر اساس جدول زمانی که توافق شده بود انجام شد. اما در محتوا درباره مسائل فنی و مسائل اقتصادی تحولات یک‌شبه انجام نمی‌شود و از فرصت برجام یک فضای تنفسی برای اقتصاد خود استفاده کنیم و در سطح سیاسی، دشمنی بازیگران تمام نشده است و بنابراین ما یک مسیر همراه با سختی و مشقت را دنبال می‌کنیم و در اقتصاد بنگاه خیریه‌ای وجود ندارد و حق گرفتنی است و دادنی نیست و ما برنامه ملی خود را در زمینه هسته‌ای دنبال کردیم و قدرت هسته‌ای را به اقتدار هسته‌ای تبدیل کردیم و در شرایطی که در تحریم قرار داریم همه بازیگران علیه شما موضع می‌گیرند و ما از این شرایط خارج شده‌ایم و قدرت را به اقتدار تبدیل کرده و در حال حرکت به‌سوی مشروع سازی هستیم. ما نباید برنامه‌های ملی را فراموش کنیم.

وی ادامه داد: تحریم‌ها لغو شده اما ترجمه شدن لغو تحریم‌ها در سطوح اقتصادی متفاوت است. ادامه مواضع خاص در سطح بین المللی درباره ایران همچنان مشاهده می‌شود.

ساختار تحریم و مشروعیت ظاهری آن فروپاشیده است

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در ادامه گفت: در کشورهای مختلف مواضع مختلفی مطرح می‌شود اما برای ما آنچه مهم است عملکرد طرف مقابل است. ما متعهد به توافقات برجام و نه سخنرانی طرفهای مقابل هستیم. ما در چارچوب توافقاتی که انجام شده رفتار می‌کنیم. ما از وضعیت تحریمی و تنگناهای مختلف خارج شده و ساختار تحریم و مشروعیت ظاهری و بین المللی آن فروپاشیده و برای ساختن آن چیزی که باطل شده باید بسیار تلاش کنند. ایران با اقتدار خط و مسیر را برای تحقق اهداف خود ادامه می‌دهد.

وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره موضع دونالد ترامپ، نامزد جمهوری‌خواهان برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا درباره پاره کردن برجام پس از رسیدن به ریاست جمهوری، گفت: معمولاً بین آن چیزی که سیاستمداران پیش از انتخابات و با آن چیزی که به‌عنوان دولت‌مرد رفتار می‌کنند در همه دنیا تفاوت می‌کند و واقعیت‌های موجود تحمیل‌های متفاوتی دارد. ترامپ اگر انتخاب شود با واقعیت‌های سیاست مواجه می‌شود و نمی‌تواند آن را تغییر دهد.

 منبع: تسنیم